నాటకానికి ఎసెట్ సామ్యుల్ బెకెట్

    సామ్యూల్ బార్క్లే  బెకెట్ 1906ఏప్రిల్ 13న  ఐర్లాండ్ లోని డబ్లిన్ లో ఫాక్స్ రాక్  లో జన్మించాడు రచయిత నవలా కారుడు ,నాటక రచయిత డైరెక్టర్ ,కవి .పారిస్ లో ఉండేవాడు .ఇంగ్లీష్ ,ఫ్రెంచ్ భాషల్లో చేయి తిరిగిన రచయిత అని పించుకొన్నాడు .మానవ మనస్తత్వం లోని మొదాంత విషాదాన్తాలకు రచనలలో స్థానం కల్పించాడు .ఒక్కోసారి చౌకబారు హాస్యం ,వెకిలి నవ్వూ ఉన్నా అందరికి చేరువైన రచయిత అని పించుకొన్నాడు .ఇరవయ్యవ శతాబ్దపు రచయితలలో అత్యంత ప్రభావం ఉన్న రచయిత బెకెట్ .ఆధునికులలో చివరి వాడని పించుకొన్నాడు పోస్ట్ మోడర్నిస్ట్ గా ముద్ర వేయిన్చుకొన్నాడు .’’దియేటర్ ఆఫ్ ది అబ్సర్డ్ ‘’కు రూప కర్త బెకెట్ .నూతన నాటక నవలా విధానాలకు రూప శిల్పిఅయి నందుకు  1966లో నోబెల్ పురస్కారాన్ని అందుకొన్నాడు .1989డిసెంబర్ 22న 83ఏళ్ళ వయసులో బెకెట్ బకెట్ తన్నేశాడు .

                       Becket                                balzac                     Stendhal                      Flauburt

 ఆధునిక కళ వ్యక్తి ,ప్రాపంచిక మైన తీవ్ర మార్పుల సంఘటనగా భావిస్తారు .బెకెట్ భావన ప్రకారం ‘’ఆబ్సేన్స్ ఆఫ్ టర్మ్స్ ‘’ఉంటుంది సృజనాత్మక కళ లో మరింత జీవితం ఉంటుంది .అలాగే కళాకారుడు కూడా తాను వేరు జీవితం వేరు అని అనుకోడు .మనం స్వేచ్చా జీవులుగా ఉండటానికి సహాయం చేస్తాడు .జీవితం నుంచి వేరై స్వతంత్రం గా ఉన్న కళ దేన్నీ సృష్టించలేదు .కనుక వ్యక్తీకరణ కంటే అదిలేకుండా  ఉండటమే మరో మార్గం అని బెకెట్ భావించి దాన్నే ఎంచుకొన్నాడు .ఆయన ప్రతిభ అంతా శైలీ  నాటకీయ వైవిధ్యం తోముడి పడిఉంటుంది .ఆయనకు ఆదర్శం ప్రఖ్యాత చిత్రకారుడు పికాసా మాత్రమె .అతనిలో ట్రాన్స్పరెంట్ రిప్రేసివ్ నెస్ ‘’ఉండటం ప్రత్యేకత .ఐడెంటిటి లేని వైవిధ్యం చూపించటం బెకెట్ కు చాలా ఇష్టం .అతని ప్రదానామ్శాలన్నీ అదృశ్యం కాకపోవటమే ప్రత్యేకత .జేవితం లోని భయానక విషయాల ప్రభావం కనిపిస్తుంది చావు కోరుకొనే పాత్ర లుంటాయి. లేకపోతే పూర్తిగానో కొంచెమో స్తబ్దత ఉంటుంది .కాలానికి అత్యధిక ప్రాధాన్యత నిస్తాడు .గతాన్ని వర్తమానాన్ని సంధించి పాత్రల చేత విషయాలను ఆవిష్కరింప జేస్తాడు అతని భాష, వివరణ విధానం, సమస్యల చిత్రీకరణ, పరిష్కారం అన్నీ బహు తమాషా గా ఉంటాయి .వాటికి సహజత్వం తో బాటు ఆవశ్యకత కూడా ఉంటాయి .మనం వెనక్కి తీసుకొని రాలేని గతకాలం పై అతని నాటక బీజాలన్నీ ఉంటాయి ఇదే బెకెట్ విలక్షణత .

    మానసిక వైవిధ్యం ,ముఖ్యాంశాల మార్పు ,ప్రాముఖ్యత ,వాటి ప్రధాన గుణం ఏవీ ఒదిలి పెట్టడు .అతనిది ఎపిగ్రమాటిక్ స్టైల్ అంటారు .అంటే పురాతన పరిశోదనాత్మకం గా లఘు కావ్యం గా అతని నాటకాలు  ఉంటాయి .సేన్త్రిఫ్యూగల్ అంటే అపకేంద్ర గామిత్వ ఆశలు వ్యతిరేకం అవుతాయి. దానితో అంతా పరివ్యాప్తమై పోవటం మరో లక్షణం .వ్యక్తిత్వాలు కోల్పోకుండా అస్తిత్వాలను నిలబెట్టుకొనే పాత్రల్ని సృష్టిస్తాడు .జీవితం లోని మొనాటమి నుంచి బయటకు వచ్చే ప్రయత్నాలే అవన్నీ .స్వయం గా స్వేచ్చగా అస్తిత్వ నిరూపకం గా ,ఆలోచనాత్మకం గా సృజనాత్మకం గా పాత్రలున్డటం విశేషం. అతని గొప్పతనం ‘’every expression is invention ‘’అని శ్లాఘిస్తారు విమర్శకులు అలాగే ‘’to be any thing is not to be ‘’అనేది ఇంకొక ఆదర్శం .బెకెట్ ఇల్లు అంటే మొత్తం భూ ప్రపంచమే ,-Becket ‘s home contains the entire Universe ..అన్నారు .బెకెట్ నాటకాలలో హీరో ఉండడుదేనిలోనూ కానీ పించాడు ఇంకా పుట్టాల్సిన వాడు మాత్రం ఉండటం విచిత్రం అతను జ్ఞానాన్ని అంతటిని సంపాదించివృద్ధి   చెందుతాడు .బతుకు మీద విరక్తి గా ఉంటాడు .అంటే చని పోయిన వాడితో సమానం అన్న మాట .’’a self without personality and aliterature without books .The metaphysical pathos of his work is that exists .A voice not listening to itself but to the silence that it breaks Ameaningless verbal flow in wich the silence can perhaps be hard .Life and language are punishments –although life itself seems to be the crime ,so that they are entrapped ina sadistically imposed penace which increases their guilt .’’అని బెకెట్ ను ఎస్టిమేట్ చశారు Religious sensibility బెకెట్ రచనల్లో ఉంది ‘’I doubt God –exists ‘’అంటాడు బెకెట్ ‘’డిస్కోర్స్ ‘’లో

     ఆయన రచనలు ‘’we read belong to some one out side the novel but they tell the story of some one in the novel who claims that his story can not be told .The impenetrable divinity is Becket who will only talkabout Malare and the un namable ‘’

    బాల్జాక్ పక్షవాతం వచ్చిన కేంద్రం నుండి దూరం గా జరిగితే బెకెట్ సెంట్రి పీటల్ గా అంటే కేంద్రానికి ఆకర్షణం గా మారాడు .ఆయన రచనలన్నితిలో కేంద్రానికి దగ్గరగా వచ్చే ప్రయత్నమే,అన్నిటినీ అధిగమించే ప్రయత్నమే  కనీ పిస్తుంది .అతని పాత్రలన్నీ ‘’డబ్బాలో మూత పెట్టి ఉండటం ఒక ప్రత్యేకత ‘’.దీనినే ‘’Becket’s worm ‘’అంటారు .’’becket’s worm have had occasion to see ,has been in the apple for some time’’స్తేన్దాల్ –భాష లో పాషన్ ను వ్యతిరేకిస్తాడు  .కాని బెకెట్ ‘’it is always the words of the others ,never thoseof the self ‘’.

  ఈ విషయాలన్నీ’’Leo Bersani  ‘’ రాసిన ‘’belzac to Becket –centre and circumferencein French fiction ‘’ అనే పుస్తకం లోనివి దీన్ని నేను మొదటి సారి అమెరికా వెళ్లి నప్పుడు చదివి రాసుకొన్న నోట్స్ ననుసరించి రాశాను .

   6-10-2002 శనివారం నాటి నా అమెరికా డైరీ నుండి

  మీ –గబ్బిట దుర్గా ప్రసాద్ -21-1-14-ఉయ్యూరు

      ..