మనం మర్చిన వీరంతా ఎంతో గ్రేట్ -6

26-పసల పూర్ణ చంద్రరావు

పసల కృష్ణమూర్తి (1900-78) పశ్చిమగోదావరి జిల్లా తాడేపల్లిగూడెం తాలూకాలోని పశ్చిమ విప్పర్రు గ్రామానికి చెందినవారు. అతను ఆదియ్య మరియు సీతమ్మ దంపతులకు 1900 జనవరి 26న జన్మించాడు. పసల అంజలక్ష్మితో వివాహం జరిగింది. 1921 మార్చిలో గాంధీజీ విజయవాడ వచ్చినప్పుడు, కృష్ణమూర్తి తన భార్య అంజలక్ష్మితో కలిసి కాంగ్రెస్‌లో చేరారు. గాంధీజీ 1929లో చాగల్లులోని ఆనంద నికేతన్ ఆశ్రమాన్ని సందర్శించినప్పుడు అప్పట్లో ఓ కూతురు ఉన్న కృష్ణమూర్తి దంపతులు ఖద్దరు నిధికి బంగారం ఇచ్చారు. ఉప్పు సత్యాగ్రహ ఉద్యమంలో పాల్గొని 1930 అక్టోబరు 6న రాజమండ్రి మరియు వెల్లూరు జైళ్లలో ఒక సంవత్సరం జైలు శిక్ష అనుభవించారు. గాంధీ-ఇర్విన్ ఒప్పందం ఫలితంగా అతను 13 మార్చి 1931న విడుదలయ్యాడు. 1932 జూన్ 26న తాడేపల్లిగూడెం మార్కెట్‌లో శాసనోల్లంఘన ఉద్యమం సందర్భంగా విదేశీ బట్టల దుకాణాన్ని పికెటింగ్ చేసి భీమవరం సబ్ కలెక్టర్ కార్యాలయంపై జాతీయ జెండాను ఎగురవేశారు. ఫలితంగా అరెస్టు చేసి 1932 జూన్ 27న ఏడాది జైలు శిక్ష విధించారు. జరిమానా రూ. 400/- లేని పక్షంలో జైలు శిక్షను 12 వారాల పాటు పొడిగించాల్సి ఉంటుంది. ఖాదీ వ్యాప్తి, హరిజనుల అభ్యున్నతి కోసం ఆయన పోరాడారు. కృష్ణమూర్తి మరియు అతని భార్య, అంజలక్ష్మి పశ్చిమ విప్పర్రులో ఆసుపత్రిని నిర్మించి చాలా మందికి ప్రయోజనం చేకూర్చారు. కృష్ణమూర్తి తన ఆస్తి ద్వారానే కాకుండా భిక్షాటన ద్వారా కూడా అనేక మందికి సహాయం చేశాడు. స్వాతంత్య్రానంతరం తాడేపల్లిగూడెం తాలూకా స్వతంత్ర సమరయోధుల సంఘం అధ్యక్షుడిగా పనిచేశారు. అతను భారత ప్రభుత్వం యొక్క స్వాతంత్ర్య సమరయోధుల పెన్షన్‌ను తిరస్కరించాడు. హరిజనులకు ఇళ్ల కోసం పశ్చిమ విప్పర్రులో రెండెకరాల భూమి ఇచ్చాడు. ఆయన చేసిన సేవలకు గుర్తుగా తాడేపల్లిగూడెం మున్సిపాలిటీ పసల కృష్ణమూర్తి మెమోరియల్ ఎలిమెంటరీ స్కూల్‌ను నిర్మించింది. అతను 20 సెప్టెంబర్ 1978న మరణించాడు.

27-  పసల అంజిలక్ష్మి  

పసల అంజిలక్ష్మి (1904-98) పశ్చిమగోదావరి జిల్లా, తాడేపల్లిగూడెం తాలూకాలోని పశ్చిమ విప్పర్రు గ్రామానికి చెందిన వెంకటరామయ్య, వెంకమ్మ దంపతులకు 1904లో పశ్చిమగోదావరి జిల్లా, అత్తిలి మండలానికి సమీపంలోని దాసుళ్ల కుముదవల్లి గ్రామంలో జన్మించారు. 1921 మార్చిలో గాంధీజీ విజయవాడ వచ్చినప్పుడు అంజిలక్ష్మి తన భర్త కృష్ణమూర్తితో కలిసి కాంగ్రెస్‌లో చేరారు.1929లో గాంధీజీ చాగల్లులోని ఆనంద నికేతన్ ఆశ్రమాన్ని సందర్శించినప్పుడు అప్పట్లో కుమార్తె ఉన్న లక్ష్మి దంపతులు ఖద్దరు నిధికి బంగారం ఇచ్చారు. ఆమె వితంతు వివాహాలను ప్రోత్సహించింది మరియు అంటరానితనాన్ని నివారించడానికి అవిశ్రాంతంగా పోరాడింది. 1930లో ఉప్పు సత్యాగ్రహం సందర్భంగా భీమవరంలో విదేశీ వస్త్ర దుకాణం వద్ద పికెటింగ్ చేస్తున్న అంజిలక్ష్మిని అరెస్టు చేశారు. 20 జనవరి 1931న ఆమెకు 6 నెలల జైలు శిక్ష విధించబడింది. ఆమె తన మూడేళ్ల చిన్నారితో పాటు మద్రాసు మరియు వెల్లూరులో ఖైదు చేయబడింది. గాంధీ-ఇర్విన్ ఒప్పందాన్ని అనుసరించి ఆమె 7 జూలై 1931న విడుదలైంది. ఆమె మరోసారి ఉద్యమంలో పాల్గొని, 1932 జూన్ 27న పది నెలల జైలు శిక్ష అనుభవించింది. ఆమె ఆరు నెలల గర్భవతి అయినప్పటికీ, ఆమె తన 5 ఏళ్ల కుమారుడు ఆదినారాయణతో పాటు వేలూరు మరియు కన్ననూర్ జైళ్లలో ఖైదు చేయబడింది. 29 అక్టోబర్ 1932న ఆడపిల్ల పుట్టింది. ఆ అమ్మాయిని కృష్ణ భారతి అని పిలవాలని కుటుంబం నిర్ణయించుకుంది. 26 ఏప్రిల్ 1933న, ఆ సమయంలో ఆరు నెలల వయసున్న తన నవజాత శిశువుతో పాటు ఆమె కన్ననూర్ జైలు నుండి విడుదలైంది. ఆమె, తన భర్త కృష్ణమూర్తితో కలిసి పశ్చిమ విప్పర్రులో ధర్మాసుపత్రి (ప్రభుత్వ ఆసుపత్రి) స్థాపనలో కీలకపాత్ర పోషించారు, అక్కడ కూడా ఆమె పనిచేశారు. దేశాన్ని ప్రేమించే వారికి ఆమె త్యాగం గొప్పది. 1972 ఆగస్టు 15న, భారత ప్రభుత్వం స్వాతంత్ర్య పోరాటంలో వారు చేసిన కృషికి గౌరవంగా రజత పతకాన్ని అందజేసింది. 2 అక్టోబర్ 1995న, హైదరాబాద్‌లోని ఆంధ్ర మహిళా సభ అంజిలక్ష్మిని ప్రత్యేకంగా స్వాగతించి, సత్కరించింది; 1998లో న్యూఢిల్లీలో అంతర్జాతీయ మహిళా దినోత్సవం సందర్భంగా ఆమెను మళ్లీ గౌరవించారు. ఆమె 3 డిసెంబర్ 1998న మరణించారు.

28- కలగర పిచ్చమ్మ

కలగర పిచ్చమ్మ (1883-1952) పశ్చిమగోదావరి జిల్లా ఏలూరు తాలూకాలోని చాటపర్రు గ్రామంలో నివాసం ఉండేవారు. ఈమె 1883 ఆగస్టు 10న మాగంటి రామినీడు, మహాలక్ష్మమ్మ దంపతులకు జన్మించింది. ఆమె 1921లో స్వాతంత్య్ర పోరాటంలో చురుగ్గా వ్యవహరించారు. ఆమెకు 15 ఏళ్ల వయసులో కలగర రామస్వామితో వివాహం జరిగింది. కందుకూరి, రఘుపతి వెంకటరత్నం నాయుడు వంటి సంస్కర్తల గురించి విన్న తర్వాత ఈ జంట సామాజిక సేవను కొనసాగించాలని నిర్ణయించుకున్నారు. మహిళల అభ్యున్నతి కోసం ఏలూరులో మహిళా ప్రార్థనా కమ్యూనిటీ హాల్ నిర్మాణంలో కూడా పిచ్చమ్మ కీలకపాత్ర పోషించారు. ఆమె 1910 నుండి 1927 వరకు సంస్థ కార్యదర్శిగా మరియు 1944 నుండి 1949 వరకు సంస్థకు అధ్యక్షురాలిగా పనిచేశారు. 1900 సంవత్సరంలో ఆమెకు మాగంటి అన్నపూర్ణా దేవి జన్మించారు. అన్నపూర్ణా దేవి స్వాతంత్ర్య పోరాటంలో శక్తివంతమైన వ్యక్తి. అన్నపూర్ణాదేవి ఆరోగ్యం క్షీణించడం ప్రారంభమైంది. 1927 మార్చి మొదటి మంగళవారం నాడు ఆమె ఝాన్సీ లక్ష్మికి జన్మనిచ్చింది. ఆమె ఆరోగ్యం కాలక్రమేణా క్షీణించడం కొనసాగింది మరియు 9 మార్చి 1927 న, ఆమె కేవలం 27 సంవత్సరాల వయస్సులో, మాగంటి అన్నపూర్ణా దేవి మరణించింది. ఆమె జ్ఞాపకార్థం పిచ్చమ్మ ఏలూరులో అన్నపూర్ణాదేవి స్మారక మందిరాన్ని నిర్మించారు. పిచ్చమ్మ ఏలూరు పట్టణ కాంగ్రెస్ కమిటీ అధ్యక్షురాలిగా, ఏలూరు స్త్రీ ప్రార్థన సమాజం కార్యదర్శిగా పనిచేశారు. ఆమె ఏలూరులోని మోహన్‌దాస్ కరంచంద్ ఖద్దర్ ఇండస్ట్రీస్‌కు భూమిని ఇచ్చి అభివృద్ధి చేసింది. ఆమె హరిజన అభ్యున్నతి మరియు మహిళా సంఘాల స్థాపనలో చురుకైన ఆసక్తిని కనబరిచింది. ఆమె శాసనోల్లంఘన ఉద్యమంలో పాల్గొంది మరియు 1930 జూలై 14న ఆరు నెలల జైలు శిక్ష విధించబడింది. ఆమె వేలూరు జైలులో ఖైదు చేయబడింది మరియు చివరకు భయంకరమైన అనారోగ్యం కారణంగా 27 అక్టోబర్ 1932న విడుదలైంది. ఆదర్శ మహిళగా గుర్తింపు పొందిన పిచ్చమ్మ 1952 జూన్ 21న తన 69వ ఏట మరణించారు.