స్వాతంత్ర్యం రాకముందు ‘’ఔ౦ధ్ ప్రయోగానికి’’ , పోలిష్ -ఇండియన్ లైబ్రరీకికృషి చేసి, అనేక చరఖా నమూనాలు రూపొందించిన ’ భారత స్వాతంత్ర్య యోధుడైన పోలాండ్ దేశీయుడు -’ స్వామి భారతానంద’’ అనే మారిస్ ఫ్రైడ్మాన్
మారిస్ ఫ్రైడ్మాన్ నేను చూసిన అత్యంత అసాధారణ వ్యక్తులలో ఒకడు మరియు అతని గురించి వాస్తవంగా ఏమీ తెలియదు.” రమణ మహర్షి జీవితం మరియు బోధనలలో అగ్రగామి మరియు అసంతృప్త ఘాతుకులలో ఒకరైన డేవిడ్ గాడ్మాన్ అన్నారు. మారిస్ ఫ్రైడ్మాన్ 1894లో వార్సాలో ఒక పోలిష్ యూదుడిగా జన్మించాడు. పాఠశాలలో అనూహ్యంగా ప్రకాశవంతంగా, అతను ఫలవంతమైన ఆవిష్కర్త, అనేక యూరోపియన్ మరియు భారతీయ భాషలను మాట్లాడేవాడు మరియు సత్యాన్వేషణలో ఆసక్తిగా మరియు మక్కువతో ఉండేవాడు. అతను జుడాయిజం, ఆర్థడాక్స్ క్రిస్టియానిటీ మరియు అన్నీ బెసెంట్ యొక్క థియోసాఫికల్ ఉద్యమంతో సహా అనేక సంప్రదాయాలను అన్వేషించాడు. అతను అన్ని సంప్రదాయాల నుండి పుస్తకాలను ఆకలింపు చేసుకొన్నాడు ., ముఖ్యంగా హిందూ మతం యొక్క అన్ని గొప్ప రచనలపై ఆసక్తి కలిగి ఉన్నాడు. సంవత్సరాలుగా, అతను J. కృష్ణమూర్తి, రమణ మహర్షి, స్వామి రామదాస్ మరియు నిసర్గదత్త మహారాజ్ వంటి అనేకమంది ఆధ్యాత్మిక గురువులను కలుసుకున్నాడు మరియు సన్నిహితంగా ఉన్నాడు. అతను రమణ మహర్షిపై ‘మహర్షి సువార్త’ అనే పుస్తకాన్ని రాశాడు మరియు నిసర్గదత్త మహారాజ్ రాసిన ఇప్పుడు క్లాసిక్ ‘ఐ యామ్ దట్’ని రికార్డ్ చేసి ప్రచురించే బాధ్యతను నిర్వర్తించాడు. అతను తన జీవితంలోని తరువాతి కాలంలో భారతదేశంలో నివసించాడు, భారతీయ పౌరుడు అయ్యాడు మరియు మహాత్మా గాంధీతో అనుబంధం కలిగి ఉన్నాడు, ప్రసిద్ధ భారతీయ స్పిన్నింగ్ వీల్, చరఖాపై కొత్త పనిముట్టును కనిపెట్టాడు. అతను స్వామి రాందాస్ చేత హిందూ సన్యాసి లేదా సన్యాసిగా దీక్ష చేసినప్పుడు అతనికి స్వామి భరతానంద అనే భారతీయ పేరు ఇవ్వబడింది. రమణ మహర్షి అతనికి ఈ దీక్షను నిరాకరించాడు, “సన్న్యాసం లోపల నుండి తీసుకోబడింది; బయట నుండి కాదు” అని చెప్పాడు. దలైలామా భారతదేశానికి పారిపోవడాన్ని ధర్మశాల వంటి టిబెటన్ శరణార్థుల కోసం స్థలాలను కనుగొనడానికి మారిస్ గొప్పగా సహాయం చేశాడు. కానీ, “దలైలామా పారిపోవడానికి లేదా టిబెట్ నుండి బౌద్ధ మాన్యుస్క్రిప్ట్లను అక్రమంగా తరలించడానికి సంబంధించిన ఏ పుస్తకాల్లోనూ మారిస్ ప్రస్తావన లేదు. మారిస్ వంటి స్వీయ-ప్రతిభగల వ్యక్తిని నేను ఎప్పుడూ చూడలేదు” అని వి. గణేశన్ రాశారు. మారిస్ ఫ్రైడ్మాన్ 1976లో ఒక ప్రమాదం తర్వాత బొంబాయిలో మరణించాడు. మారిస్ను ఎంతో గౌరవించి, నిజమైన జ్ఞానిగా భావించిన నిసర్గదత్త మహారాజ్ అతని పక్కనే ఉన్నాడు. రమణ మహర్షి సమక్షంలో గడిపిన రోజులలో, మారిస్ ఇలా వ్రాశాడు: “సముద్రం మా పాదాల వద్ద ఉన్నప్పుడు మేము ఒక కప్పు తీసుకున్నాము.”
మారిస్ ఫ్రైడ్మాన్ (పోలిష్లో మౌరిసీ ఫ్రైడ్మాన్ లేదా మౌరీసీ ఫ్రైడ్మాన్-మోర్), అకా స్వామి భరతానంద (20 అక్టోబర్ 1901, రష్యన్ సామ్రాజ్యంలోని వార్సాలో – 9 మార్చి 1976 బొంబాయి, భారతదేశంల), తన జీవితంలోని తర్వాతి భాగాన్ని భారతదేశంలో గడిపిన ఇంజనీర్ మరియు మానవతావాది. అతను మహాత్మా గాంధీ ఆశ్రమంలో నివసించాడు మరియు భారతదేశ స్వాతంత్ర్య పోరాటంలో చురుకుగా పాల్గొన్నాడు-ముఖ్యంగా ఔంధ్ రాష్ట్రం కోసం కొత్త రాజ్యాంగాన్ని రూపొందించడంలో సహాయం చేయడంలో ఔంధ్ ప్రయోగంగా మారింది. అతను ఒక పోలిష్ యూదుడు తరువాత హిందూమతంలోకి మారాడు.
జీవిత చరిత్ర
ఫ్రైడ్మాన్ 1930ల చివరలో వార్సా నుండి యూదు శరణార్థిగా భారతదేశానికి వచ్చారు. విజయవంతమైన పెట్టుబడిదారీ, అతను బెంగళూరులోని మైసూర్ రాష్ట్ర ప్రభుత్వ ఎలక్ట్రికల్ ఫ్యాక్టరీకి మేనేజింగ్ డైరెక్టర్. చివరికి అతను హిందూ తత్వశాస్త్రం ద్వారా గెలిచి సన్యాసి అయ్యాడు. 1938-9లో రాజా నుండి ఔంధ్ రాష్ట్ర పాలనను నివాసితులకు అప్పగించిన నవంబర్ డిక్లరేషన్ను రూపొందించడంలో సహాయం చేయడంలో ఫ్రైడ్మాన్ మరియు ఔంధ్ రాజా భవన్రావ్ శ్రీనివాసరావు పంత్ ప్రతినిధితో పాటు కీలక పాత్ర పోషించారు.
అతను ఔంధ్ రాజా యొక్క కుమారులలో ఒకరితో పరిచయం పెంచుకున్నాడు మరియు రాజా ద్వారా మంచి గౌరవం పొందాడు. రాజా కుమారుడు అపా పంత్ ప్రకారం, “ఫ్రైడ్మాన్ మా నాన్నతో గొప్ప ప్రభావాన్ని కలిగి ఉన్నాడు, మరియు అతని డెబ్బై ఐదవ పుట్టినరోజున అతను ఇలా అన్నాడు, ‘రాజా సాహెబ్, మీరు వెళ్లి మహాత్మా గాంధీకి మీరు స్వాతంత్ర్య పోరాటంలో సహాయం చేస్తారు కాబట్టి మీరు ప్రజలకు అన్ని అధికారాలను ఇస్తున్నారని ఎందుకు ప్రకటించకూడదు.
భారత స్వాతంత్ర్య ఉద్యమం పట్ల సానుభూతిపరుడిగా, రాజా ఈ ఆలోచనను అంగీకరించారు. ఫ్రైడ్మాన్ ఒక డ్రాఫ్ట్ డిక్లరేషన్ రాశారు, రాజా మరియు అతని కుమారుడు అపా పంత్, వార్ధాలో గాంధీని చూడటానికి వెళ్లారు, అక్కడ మహాత్ముడు రాష్ట్రానికి కొత్త రాజ్యాంగాన్ని రూపొందించాడు. ఔంధ్ ప్రజలకు పూర్తి బాధ్యతాయుతమైన ప్రభుత్వాన్ని అందించిన రాజ్యాంగం 21 జనవరి 1939న ఆమోదించబడింది. ఈ “ఔంధ్ ప్రయోగం” స్వాతంత్ర్యానికి ముందు భారతదేశంలో ఒక అరుదైన సంఘటన, ఇక్కడ రాచరిక రాష్ట్రాల పాలకులు సాధారణంగా తమ అధికారాన్ని వదులుకోవడానికి ఇష్టపడరు. రాష్ట్ర ప్రజలలో కొంత ప్రారంభ సంకోచం తర్వాత ఇది చాలా విజయవంతమైంది, 1948లో భారతదేశంలో రాచరిక రాష్ట్రాల విలీనం వరకు కొనసాగింది. ఔంధ్ పౌరులకు స్వయం పాలన అందించే ఈ ప్రక్రియలో ఖైదీల గురించి ఒక ప్రశ్న వచ్చింది. ఓపెన్ జైలులో ఖైదీల సంరక్షణ బాధ్యతను ఫ్రైడ్మన్ తీసుకున్నాడు. తరువాత ఇది బాలీవుడ్గా పిలువబడే బొంబాయిలో అభివృద్ధి చెందుతున్న చలనచిత్ర పరిశ్రమ దృష్టిని ఆకర్షించింది. ఈ ఎపిసోడ్ ఆధారంగా దో ఆంఖేన్ బరా హాత్ అనే సినిమా రూపొందించబడింది. ఫ్రైడ్మాన్ యొక్క విలక్షణమైనదిగా, అతని క్రెడిట్ల కోసం సమయం వచ్చినప్పుడు, అతను క్రెడిట్ తీసుకోవడానికి పూర్తిగా నిరాకరించాడు (తయారీదారు, V. శాంతారామ్, ముగింపు క్రెడిట్ల సమయంలో అతనికి సాంకేతిక సలహాదారుగా క్రెడిట్ ఇవ్వాలనుకున్నాడు).
భారతదేశంలో ఉన్నప్పుడు, ఫ్రైడ్మాన్ మహాత్మా గాంధీకి శిష్యుడు అయ్యాడు మరియు అతని ఆశ్రమంలో నివసించాడు, అక్కడ అతను గాంధీ స్వయంగా ఉపయోగించిన స్పిన్నింగ్ వీల్ను తయారు చేశాడు. ఫ్రైడ్మాన్ తన ఇంజనీరింగ్ నైపుణ్యాన్ని ఉపయోగించి గాంధీ కోసం అనేక కొత్త రకాల స్పిన్నింగ్ వీల్స్ను రూపొందించాడు, ఇది భారతదేశానికి అత్యంత సమర్థవంతమైన మరియు ఆర్థికంగా స్పిన్నింగ్ వీల్ను కనుగొనడంలో అతని ఆసక్తిని రేకెత్తించింది.
ఆయన నెహ్రూకి సన్నిహితుడు మరియు శ్రీ రమణ మహర్షి మరియు జిడ్డు కృష్ణమూర్తితో అనుబంధం కలిగి ఉన్నాడు.
“నేను దట్” అని అనువదించబడింది.
అద్వైత గురువు నిసర్గదత్త మహారాజ్కు చిరకాల మిత్రుడు, ఆయనను జ్ఞానిగా భావించేవారు, మారిస్ ఫ్రైడ్మాన్ 1977లో భారతదేశంలో మరణించారు, శ్రీ నిసర్గదత్త అతని పడక పక్కనే ఉన్నారు. ఫ్రైడ్మాన్ 1973లో ప్రచురితమైన ఐ యామ్ దట్ అనే ఆంగ్ల భాషా పుస్తకంలో నిసర్గదత్త మహారాజ్ యొక్క టేప్-రికార్డ్ సంభాషణలను సవరించి, అనువదించారు. ఈ రకమైన యోగాను క్లుప్తంగా వివరించే ‘నిసర్గ యోగా’ అనే పేరుతో ఫ్రైడ్మాన్ రాసిన అనుబంధాన్ని ఐ యామ్ దట్ కలిగి ఉంది.
ఫ్రైడ్మాన్ 1930లలో భారతదేశానికి వచ్చిన పోలిష్ థియోసఫిస్ట్ వాండా డైనోవ్స్కాకు పోలిష్-ఇండియన్ లైబ్రరీ (బిబ్లియోటెకా పోల్స్కో-ఇండిజ్స్కా) స్థాపించడానికి సహాయం చేశాడు. లైబ్రరీలో “భారతదేశానికి పోలాండ్ మరియు పోలాండ్కు భారతదేశాన్ని చూపించడానికి” ఉద్దేశించిన పుస్తకాల సేకరణను కలిగి ఉంది, ఇందులో భారతీయ భాషల నుండి పోలిష్కి మరియు పోలిష్ నుండి ఆంగ్లానికి అనువాదాలు ఉన్నాయి. 2వ ప్రపంచ యుద్ధం సమయంలో, అతను 1939-1941లో తూర్పు పోలాండ్ను సైబీరియాలో స్వాధీనం చేసుకున్న తర్వాత సోవియట్లచే స్థానభ్రంశం చెందిన పోలిష్ అనాథలను సైబీరియా నుండి బదిలీ చేయడంలో సహాయం చేశాడు. వారు సైబీరియా నుండి ఇరాన్ ద్వారా (జనరల్ Władysław Anders యొక్క పోలిష్ సైన్యంతో) ప్రధానంగా భారతదేశం, కెన్యా మరియు న్యూజిలాండ్లకు తరలించబడ్డారు. 1959 తర్వాత అతను భారతదేశంలోని టిబెటన్ శరణార్థులతో వాండా డైనోవ్స్కాకు సహాయం చేశాడు
మీ- గబ్బిట దుర్గాప్రసాద్ -29-4-25-ఉయ్యూరు .
.–
సరసభారతి ఉయ్యూరు 