కొందరు డేనిష్ ఖగోళ శాస్త్రవేత్తలు -2
2-భూ భౌతిక కేంద్ర నమూనా తయారు చేసిన మొదటి డేనిష్ ఖగోళ శాస్త్రవేత్త – క్రిస్టెన్ సోరెన్సెన్ లాంగోమోంటనస్
క్రిస్టెన్ సోరెన్సెన్ లాంగోమోంటనస్ (లాంగ్బెర్గ్ లేదా సెవెరిన్ అని కూడా పిలుస్తారు) (4 అక్టోబర్ 1562 – 8 అక్టోబర్ 1647) ఒక డానిష్ ఖగోళ శాస్త్రవేత్త.
లాంగోమోంటనస్ అనే పేరు అతను జన్మించిన డెన్మార్క్లోని జుట్లాండ్లోని లోంబోర్గ్ గ్రామం పేరు యొక్క లాటిన్ రూపం. అతని తండ్రి, సోరెన్ లేదా సెవెరిన్ అని పిలువబడే కార్మికుడు, క్రిస్టెన్కు ఎనిమిదేళ్ల వయసులో మరణించాడు. ఒక మేనమామ పిల్లవాడికి బాధ్యత వహించాడు మరియు అతనిని లెమ్విగ్లో చదివించాడు; కానీ మూడు సంవత్సరాల తర్వాత పొలాల్లో పని చేయడానికి అతని సహాయం అవసరమయ్యే అతని తల్లి వద్దకు అతన్ని తిరిగి పంపించాడు. అతను శీతాకాలపు నెలలలో పారిష్ మతాధికారితో చదువుకోవచ్చునని ఆమె అంగీకరించింది; ఈ ఏర్పాటు 1577 వరకు కొనసాగింది, అతని బంధువుల్లో కొందరి దుర్మార్గం మరియు జ్ఞానం పట్ల అతని స్వంత కోరిక అతన్ని వైబోర్గ్కు పారిపోయేలా చేసింది.
అక్కడ అతను గ్రామర్ స్కూల్కు హాజరయ్యాడు, తన ఖర్చులను చెల్లించడానికి కూలీగా పనిచేశాడు మరియు 1588లో కోపెన్హాగన్కి వెళ్ళాడు, అభ్యాసం మరియు సామర్థ్యంలో గొప్ప పేరు తెచ్చుకున్నాడు. 1589లో టైకో బ్రాహే తన యురేనిబోర్గ్లోని గొప్ప ఖగోళ అబ్జర్వేటరీలో అతని సహాయకుడిగా నిశ్చితార్థం చేసుకున్నాడు, అతను ఎనిమిది సంవత్సరాల పాటు అమూల్యమైన సేవను అందించాడు. అతను టైకో బ్రాహేను అత్యంత గౌరవంగా ఉంచాడు మరియు అతని వ్యవస్థకు ఎల్లప్పుడూ మద్దతునిస్తూ తన జీవితాంతం దానిని మెరుగుపరచడానికి ప్రయత్నించాడు.[2] అయినప్పటికీ, అతను కొన్ని విషయాలలో టైకో బ్రే యొక్క వ్యవస్థతో ఏకీభవించలేదు, భూమి కదలకుండా ఉందనే తన యజమాని సిద్ధాంతానికి భిన్నంగా భూమి తిరుగుతుందని అతను నమ్మాడు. ఈ సమయంలో, కెప్లర్ పూర్తి ఖచ్చితత్వంతో విపక్షాల వద్ద రేఖాంశాన్ని ఎలా అంచనా వేయాలనే దానిపై ఒక సిద్ధాంతాన్ని రూపొందించడానికి ప్రయత్నించాడు. లాంగోమోంటనస్ దీనికి మార్స్ను నమూనాగా ఉపయోగించాడు తన మాస్టర్తో కలిసి హ్వెన్ ద్వీపాన్ని విడిచిపెట్టి, అతను కొన్ని జర్మన్ విశ్వవిద్యాలయాలలో చదువుకోవడానికి 1 జూన్ 1597న కోపెన్హాగన్లో డిశ్చార్జ్ అయ్యాడు. అతను జనవరి 1600లో ప్రేగ్లో టైకోతో తిరిగి చేరాడు మరియు టైకోనిక్ చంద్ర సిద్ధాంతాన్ని పూర్తి చేసి, ఆగస్ట్లో మళ్లీ ఇంటివైపు తిరిగాడు. ఇది జరిగిన వెంటనే, టైకో బ్రాహే అకాల మరణం సంభవించింది. టైకో చక్రవర్తి రుడాల్ఫ్ IIకి సేవ చేసిన గణిత శాస్త్రజ్ఞుడిగా మారిన తర్వాత, అతను అక్టోబర్ 1601లో మరణించాడు. చక్రవర్తి కొత్త గణిత శాస్త్రజ్ఞుడిని నియమించవలసి వచ్చింది. అలా చేస్తున్నప్పుడు, అతను టైకో యొక్క ప్రాధాన్య ఎంపిక అయినందున ఆశించిన ఎంపిక లాంగోమోంటనస్గా ఉండేది. అయితే, ఈ సమయంలో డెన్మార్క్లో లాంగోమోంటనస్ వెళ్ళిపోయాడు మరియు జోహన్నెస్ కెప్లర్ అక్కడ ఉన్నాడు, కాబట్టి అతను అభిషేకించబడ్డాడు.
అతను ఫ్రౌన్బర్గ్ను సందర్శించాడు, అక్కడ కోపర్నికస్ తన పరిశీలనలు చేసాడు, రోస్టాక్లో మాస్టర్స్ డిగ్రీ తీసుకున్నాడు మరియు కోపెన్హాగన్లో డెన్మార్క్ ఛాన్సలర్ క్రిస్టియన్ ఫ్రైస్లో ఒక పోషకుడిని కనుగొన్నాడు, అతను అతని ఇంటిలో అతనికి ఉద్యోగం ఇచ్చాడు. 1603లో వైబోర్గ్ పాఠశాల రెక్టార్లో నియమితుడయ్యాడు, అతను రెండు సంవత్సరాల తర్వాత కోపెన్హాగన్ విశ్వవిద్యాలయంలో ప్రొఫెసర్గా ఎన్నికయ్యాడు మరియు 1607లో గణిత శాస్త్ర పీఠానికి అతని పదోన్నతి లభించింది. ఈ పదవిని 1647లో మరణించే వరకు లాంగోమోంటనస్ నిర్వహించాడు.
లాంగోమోంటనస్ అధునాతన ఆలోచనాపరుడు కాదు. అతను వక్రీభవనం గురించి టైకో యొక్క తప్పుడు అభిప్రాయాలకు కట్టుబడి ఉన్నాడు, తోకచుక్కలు చెడు యొక్క దూతలు అని నమ్మాడు మరియు అతను వృత్తాన్ని స్క్వేర్ చేసినట్లు ఊహించాడు. 43 వ్యాసం ఉన్న వృత్తం చుట్టుకొలత కోసం 18252 వర్గమూలాన్ని కలిగి ఉందని అతను కనుగొన్నాడు, ఇది π విలువకు 3.14185 ఇస్తుంది. జాన్ పెల్ మరియు ఇతరులు అతని తప్పును ఒప్పించేందుకు ఫలించలేదు. 1632లో అతను రూండెటార్న్ (కోపెన్హాగన్లోని ఒక గంభీరమైన ఖగోళ టవర్) నిర్మాణాన్ని ప్రారంభించాడు, కానీ అది పూర్తయ్యే వరకు జీవించలేదు. డెన్మార్క్ రాజు క్రిస్టియన్ IV, అతనికి తన ఆస్ట్రోనోమియా డానికాను అంకితమిచ్చాడు, ఇది విశ్వంలోని టైకోనిక్ వ్యవస్థ యొక్క వివరణ, అతనికి ష్లెస్విగ్లోని లుండెన్ యొక్క కానన్రీని ప్రదానం చేశాడు.
సైన్స్కు లాంగోమోంటనస్ యొక్క ప్రధాన సహకారం ఏమిటంటే, టైకో యొక్క జియోహెలియోసెంట్రిక్ విశ్వం యొక్క నమూనాను అనుభవపూర్వకంగా మరియు బహిరంగంగా సాధారణ అంగీకారానికి అభివృద్ధి చేయడం. 1601లో టైకో మరణించినప్పుడు, ఖగోళ శాస్త్ర పునరుద్ధరణ కోసం అతని కార్యక్రమం అసంపూర్తిగా ఉంది. పరిశీలనా అంశాలు పూర్తయ్యాయి, కానీ రెండు ముఖ్యమైన పనులు మిగిలి ఉన్నాయి, అవి గ్రహాల కదలికల ఖాతాలలో డేటా ఎంపిక మరియు ఏకీకరణ మరియు మొత్తం ప్రోగ్రామ్పై ఫలితాలను క్రమబద్ధమైన గ్రంథం రూపంలో ప్రదర్శించడం. లాంగోమోంటనస్ తన భారీ ఆస్ట్రోనోమియా డానికా (1622)లో బాధ్యతను స్వీకరించాడు మరియు రెండు పనులను నెరవేర్చాడు. టైకో యొక్క నిదర్శనంగా పరిగణించబడుతుంది, ఈ పని పదిహేడవ శతాబ్దపు ఖగోళ సాహిత్యంలో ఆసక్తిగా స్వీకరించబడింది. ఈ పుస్తకం అత్యంత గుర్తింపు పొందింది మరియు క్రిస్టోఫర్ రెన్, క్రిస్టియాన్ హ్యూజెన్స్ అలాగే ఇంగ్లాండ్లోని రాయల్ గ్రీన్విచ్ అబ్జర్వేటరీ వంటి అనేక మంది ప్రసిద్ధ యజమానులు ఉన్నారు. ఈ పుస్తకం ప్రధానంగా ఆ కాలపు మూడు ప్రపంచ వ్యవస్థలను పోల్చింది, వీటిలో కోపర్నికస్, టైకో బ్రాహే మరియు టోలెమీ ఆలోచనా విధానాలు ఉన్నాయి. కానీ టైకో మాదిరిగా కాకుండా, లాంగోమోంటనస్ యొక్క జియోహెలియోసెంట్రిక్ మోడల్ భూమికి సరైన రోజువారీ భ్రమణాన్ని ఇచ్చింది (ఉర్సస్ మరియు రోస్లిన్ నమూనాలలో వలె). అందువల్ల దీనిని కొన్నిసార్లు ‘సెమీ-టైకోనిక్’ వ్యవస్థ అని పిలుస్తారు. .ఈ పుస్తకం 1640 మరియు 1663లో పునర్ముద్రించబడింది, ఇది దాని ప్రజాదరణ మరియు ఈ కాలంలో సెమీ-టైకోనిక్ వ్యవస్థపై ఆసక్తిని సూచిస్తుంది.
కెప్లర్తో టైకో కోసం మార్టిన్ కక్ష్యను లెక్కించడంలో మొదట పనిచేసిన అతను, కెప్లర్ కలిగి ఉన్నప్పుడు 2 ఆర్క్మినిట్ల కంటే తక్కువ రేఖాంశంలో లోపానికి తన జియోహెలియోసెంట్రిక్ మోడల్లో దాని కక్ష్యను రూపొందించాడు.
మీ –గబ్బిట దుర్గాప్రసాద్ -25-11-24-ఉయ్యూరు
సరసభారతి ఉయ్యూరు 