భారతదేశం యొక్క గతం, వర్తమానం మరియు భవిష్యత్తు, మరియు తరచుగా ప్రపంచ ప్రసంగాలపై గాంధీ గొప్పగా నిలుస్తారు. మీరు ఆయనతో  ఏకీభవించినా లేదా విభేదించినా లేదా కొన్ని విషయాలలో  ఏకీభవించినా మరియు ఇతరులపై  విభేదించినా పట్టింపు లేదు;  ఆయన  ఉత్తరం  దక్షిణాన్ని గుర్తించే మైల్ స్టోన్ గా  మిగిలిపోయాడు, దాని సందర్భంలో మీరు తీసుకునే దిశను నిర్ణయించడానికి మిమ్మల్ని వదిలివేస్తారు. చరిత్రపై  ఆయన  విస్తృతమైన , గణనీయమైన ప్రభావంతో పాటు,  తన జీవితాన్ని జీవిస్తున్నప్పుడు కూడా, ఇతరులను అదే విధంగా చేయడానికి అనుమతించేటప్పుడు , తన స్వంత జీవితాన్ని పరిశీలించిన నిజాయితీ కారణంగా ఇది సాధ్యమైంది.

ఈ ఇతరులలో ప్రత్యేకంగా నిలిచే వ్యక్తి మహదేవ్ దేశాయ్, గాంధీ వ్యక్తిగత కార్యదర్శి, గాంధీ జాన్సన్ కు ఆతడు  బోస్వెల్  సోక్రటీస్‌కు ప్లేటో,  బుద్ధుడికి ఆనందుడు అని వివిధ రకాలుగా వర్ణించబడ్డారు. కానీ దేశాయ్ చాలా ఎక్కువ. అత్యుత్తమ పండితుడు, రచయిత (ఇంగ్లీష్, గుజరాతీ మరియు బెంగాలీలో) మరియు అనువాదకుడు మరణానంతరం మాత్రమే సాహిత్య అకాడమీ అవార్డును అందుకున్నాడు, అతను కొంతకాలం మోతీలాల్ నెహ్రూ  ఇండిపెండెంట్‌ను అలహాబాద్ నుండి నడిపాడు, పేపర్ అణిచివేతకు గురైన తర్వాత సైక్లోస్టైల్ మెషీన్‌లో ముద్రించాడు. ‘నేను మారతాను కానీ నేను చనిపోలేను’) అనే శీర్షికతో అతను చివరికి జైలు పాలయ్యాడు. వెరియర్ ఎల్విన్ దేశాయ్‌ను “హోమ్ మరియు విదేశాంగ కార్యదర్శి కలిపి”, “ఇంట్లో ఆఫీసు, గెస్ట్-హౌస్ మరియు వంటగదిలో సమానంగా” అని వర్ణించాడు. దేశాయ్ డైరీలలోని సారాంశాలు, దేశాయ్ గాంధీకి వ్యక్తిగత కార్యదర్శిగా మాత్రమే కాకుండా రాజకీయ సలహాదారుగా కూడా ఎలా ఉండేవారో తెలుపుతున్నాయి. దేశాయ్ గాంధీ జీవితాన్ని మూడుసార్లు జీవించారని రాజ్‌మోహన్ గాంధీ చెప్పారు: “మొదట దానిని ఊహించే ప్రయత్నంలో, గాంధీతో కలిసి ఖర్చు చేయడంలో, చివరకు దానిని తన డైరీలో నమోదు చేయడంలో”.

ఈ డైరీలు అమూల్యమైన ప్రాథమిక మూలం, అవి వ్రాయబడిన స్పష్టమైన విధానం వల్ల మాత్రమే కాదు, ప్రసంగాలు, కథనాలు మరియు ఇంటర్వ్యూలు – చాలా ఎక్కువ గణించబడినవి – తరచుగా విఫలమయ్యే సంఘటనలను నిగూఢమైన అంతర్దృష్టితో రికార్డ్ చేస్తాయి. ముఖ్యంగా, వారు సంఘటనలకు దారితీసే సంఘటనలను రికార్డ్ చేస్తారు: తత్ఫలితంగా, చరిత్ర యొక్క చక్రాలను తిప్పే ఆలోచనాపరులు మరియు నాయకుల మనస్సులలో తెరవెనుక-చక్రాలు తిరగడం.చరిత్ర, రాజకీయాలు మరియు సమాజంపై ఉన్నతంగా నిలిచే వారికి సాధారణంగానే, గాంధీ జయంతి ఒక వైపు పుష్పగుచ్ఛాలు మరియు మరోవైపు ఇటుక బ్యాట్‌ల సందర్భంగా పనిచేస్తుంది. కులంపై అతని వివాదాస్పద స్థానాల దృక్కోణం నుండి ఇటుక బాట్లను తరచుగా లాబ్ చేస్తారు (మేము తిరిగి ప్రచురించిన పేపర్‌ను మీరు ఇక్కడ చదవవచ్చు). రామ్‌సే మెక్‌డొనాల్డ్స్ కమ్యూనల్ అవార్డును నిరసిస్తూ, ‘అంటరానివారి’ కోసం ప్రత్యేక ఓటర్లను ఆదేశించడాన్ని నిరసిస్తూ ఒక ఇటుక బ్యాట్, ముఖ్యంగా, BR అంబేద్కర్ చేత సంతకం చేయబడిన పూనా ఒప్పందానికి (బదులుగా రిజర్వు చేయబడిన శాసనసభ స్థానాలను కేటాయించింది) దారితీసింది.

సంభాషణలలోని మరో ఆసక్తికరమైన అంశం ఏమిటంటే గాంధీ జైలు సర్కిల్‌లో చర్చ, అసమ్మతి మరియు చర్చలు (ఈ సారాంశాలలో ప్రధానంగా పటేల్ మరియు దేశాయ్‌లు ఉన్నారు) అయినప్పటికీ గాంధీ చివరికి నిరాహార దీక్షతో ముందుకు వెళ్లాలని నిర్ణయించుకున్నాడు, అలాగే లేఖ యొక్క అసలు ముసాయిదా అతను బ్రిటీష్ ప్రధాన మంత్రి రామ్‌సే మెక్‌డొనాల్డ్‌తో సంబంధం లేకుండా వ్రాసాడు.

చివరగా, అటువంటి ప్రాథమిక మూలాధారాలను రెట్టింపు విలువైనదిగా చేసేది సహజమైన, సాదాసీదాగా మాట్లాడితే, పటేల్ నుండి గాంధీ వరకు ఉన్న దేశాయ్ రికార్డు వంటి డైరీలు: “మీరు అందరితో సామరస్యంగా పని చేయవచ్చు. ఇది మీకు ఎటువంటి ప్రయత్నాన్ని ఖర్చు చేయదు. వానిక్‌లు (వ్యాపారులు) తమను తాము తగ్గించుకోవడం పట్టించుకోరు.”

రోచె ఉదయం నా దగ్గరకు వచ్చి, “నువ్వు ఇక్కడి నుండి బదిలీ అవుతున్నావు; నువ్వు ఒక గంటలో రెడీ అవ్వు.” నేను అతనిని అడిగాను, “వారు నన్ను ఎక్కడికి తీసుకువెళతారు?” అతను ఇలా జవాబిచ్చాడు, “మీకు ఇది తెలిసినప్పుడు మీరు సంతోషంగా  కృతజ్ఞతతో ఉంటారు, కానీ నేను ఒక్క మాట కూడా మాట్లాడకూడదు.” నేను డాక్టర్ చందూలాల్ దేశాయ్‌ని కలవమని అడిగాను కానీ నా అభ్యర్థన తిరస్కరించబడింది. మేము తొమ్మిది గంటలకు నాసిక్ నుండి బయలుదేరాము. నాకు ఎస్కార్ట్ చేసిన పోలీసులు కొన్ని రోజుల క్రితం విఠల్‌భాయ్‌తో పాటు ఇక్కడ కూడా ఉన్నారు. వాళ్ళలో ఒకరు బాపు గారు చదువుతున్న స్వామిని చూసిన రోజుల్లో పాత పరిచయస్తుడని తేలింది. అతను తేదీని సరిగ్గా గుర్తుంచుకున్నాడు – జూన్ 17, 1921. అతను అప్పుడు సర్ చార్లెస్ ఇన్నెస్‌కు బేరర్‌గా ఉన్నాడు. ఆ తర్వాత వేరే చోట విధులు నిర్వర్తించి ఇప్పుడు పోలీస్‌లో ఉన్నాడు.

అక్బర్ అలీ కన్నీటి కళ్లతో నన్ను ఆలింగనం చేసుకుని, గాంధీజీతో కలిసి ఉండాలనే తన ప్రార్థనాపూర్వక కోరిక గురించి తన మూసి ఉన్న సెల్ నుండి చెప్పినప్పుడు, నేను ఇలా అన్నాను, “మీరు నా కోసం ప్రార్థించవచ్చు, కానీ నేను అంత అదృష్టవంతుడిని కాగలనా?” అతను, “నిజమే, కానీ నేను మాత్రమే ఆశిస్తున్నాను మరియు ప్రార్థన చేయగలను” అని జవాబిచ్చాడు. అక్బర్ అలీ గురించి నేను ఎన్ని కథలు విన్నాను! కానీ ఆయన  నాపై తన ప్రేమను కురిపించాడు మరియు అతని ప్రార్థనలు ఫలించాయి. ప్యారేలాల్ నాసిక్‌లో ప్రతి ఒక్కరికీ చెప్పేవారు, వారు మార్టిన్‌తో దీనిని పరిష్కరించారు. నేను దీనిని కేవలం జోక్‌గా భావించినప్పటికీ ఇది కూడా నిజం.

యెరవాడ  జైలులో నన్ను చాలా చల్లగా స్వీకరించారు మరియు వారు నన్ను ఇక్కడ బాపు సహవాసంలో ఉంచకుండా, నాసిక్‌లో నన్ను వదిలించుకోవాలనుకుంటున్నారని నేను భయపడ్డాను. అప్పుడు కటేలి వచ్చి, నవ్వుతూ, నన్ను తనతో వెళ్ళమని అడిగాడు. నన్ను గాంధీజీ దగ్గర ఉంచుకోమని తెల్లవారుజామున నాలుగు గంటలకు ఆయనకు సమాచారం అందింది. నేను అతని పాదాల దగ్గర నా తల ఉంచినప్పుడు బాపు కూడా ఆశ్చర్యపోయాడు. మునుపెన్నడూ లేనంతగా నా వీపు మీద, తల మీద, చెంపల మీద తట్టాడు. నేను చాలా కృతజ్ఞతతో ఉన్నాను, కానీ   నేను దానికి అర్హుడనా అన్న  భావనతో నేను మునిగిపోయాను. నన్ను ఎరవాడకు తీసుకురావడంలో శ్రీ పురుషోత్తమదాస్ కూడా హస్తం ఉందని బాపు మరియు సర్దార్ నుండి నేను తెలుసుకున్నాను. చివరిసారిగా దహ్యాభాయ్ అలా చెప్పారు – అవసరమైనది చేశాను.

నేను బాపు  పాదాల దగ్గర నా తల ఉంచినప్పుడు బాపు కూడా ఆశ్చర్యపోయాడు. మునుపెన్నడూ లేనంతగా నా వీపు మీద, తల మీద, చెంపల మీద తట్టాడు. నేను చాలా కృతజ్ఞతతో ఉన్నాను, కానీ నా అనర్హత యొక్క భావనతో నేను మునిగిపోయాను.

కొంత గంభీరమైన చర్చ తర్వాత, బాపు ఇలా అన్నారు, “మీరు సరైన సమయంలో వచ్చారు, ఎందుకంటే వల్లభ్‌భాయ్ తన తెలివిని ముగించారు. అతను దాని గురించి మీకు చెప్పాడా?” మా చర్చలు ప్రారంభించే ముందు నేను ఏదైనా తినాలని వల్లభాయ్ సూచించారు. అతను నాకు ఆహారం తెచ్చాడు – బ్రెడ్, వెన్న, పెరుగు మరియు ఉడికించిన చిలగడదుంపలు. అతను మరియు బాపు అప్పటికే భోజనాలు ముగించారు. నేను పూర్తి చేసిన తర్వాత, బాపు తన లేఖను సర్ శామ్యూల్ హోరేకి ఇచ్చి, దాని గురించి నేను ఏమనుకుంటున్నాను అని అడిగారు.

నేను ఇలా అన్నాను, “నేను తార్కిక ధ్వనిని కనుగొన్నాను. అణచివేత గురించి నేను తరచుగా భావించాను, ఏదో ఒక రోజు అది బాపును తన ఆగ్రహాన్ని వినిపించేలా చేసినా ఆశ్చర్యపోనవసరం లేదు. వల్లభాయ్ ఎందుకు అభ్యంతరం చెబుతాడు? కాంగ్రెస్ ప్రెసిడెంట్‌గా, మీ ఈ చర్యను ఆయన ఆమోదించలేకపోయినందుకా?”బాపు, “లేదు, అతను దాని గురించి చింతించలేదు. సహోద్యోగిగా తన సమ్మతిని ఇవ్వగలనా అని అతను సందేహించాడు. కానీ వల్లభ్‌భాయ్ మతపరమైన దృక్కోణంలో చూస్తారని నేను ఎప్పుడూ ఊహించలేదు. ఈ విషయాన్ని ఆయన రాజకీయ కోణంలోనే చూడాలి. వల్లభాయ్‌తో నా సంబంధాలు మత ప్రాతిపదికన లేవు, అవి మీతో ఉన్నాయి. నేను తప్పుడు వ్యాఖ్యానానికి తెరతీస్తానని వల్లభాయ్ భయపడుతున్నాడు. ప్రభుత్వం చెబుతుంది: ‘గాంధీ ఎప్పుడూ ఇలాంటి వ్యక్తి. అతనికి పిచ్చి పట్టింది; అతని పిచ్చితో అతన్ని ఒంటరిగా వదిలేయండి.’ మరియు వల్లభ్‌భాయ్ కూడా ప్రజలు షాక్ అవుతారని అనుకుంటాడు, ఆపై మళ్లీ అలాంటి ఉపవాసాలను తప్పుడు స్ఫూర్తితో అనుకరించే ఘోర ప్రమాదం ఉంది. కానీ అది పట్టింపు లేదు. నేను పిచ్చివాడిగా భావించి చనిపోతే? అది అబద్ధం మరియు అనర్హమైనది అయితే అది నా మహాత్మాత్వం యొక్క ముగింపు అవుతుంది. రొమైన్ రోలాండ్ వంటి స్నేహితులు నా వైఖరిని అర్థం చేసుకుంటారు. కానీ వారు చేయకపోయినా, నేను మతానికి సంబంధించిన వ్యక్తిగా నా బాధ్యత గురించి మాత్రమే శ్రద్ధ వహించాలి.

నేను ఇలా అన్నాను, “ప్రపంచం అణచివేతకు వ్యతిరేకంగా నిరసనగా అర్థం చేసుకోగలదు కానీ బహుశా హరిజన ప్రాతినిధ్యం ప్రశ్నపై కాదు. బ్రిటీష్ వారు చాలా మంది హరిజనులు ప్రత్యేక ఎన్నికలను ఇష్టపడతారని విశ్వసించేలా ప్రపంచాన్ని తప్పుదారి పట్టించడానికి ప్రయత్నిస్తారు. ప్రత్యేక నియోజక వర్గ రాజకీయాలను ఎలా దెబ్బతీయడానికి ఉద్దేశించబడ్డాయో స్పష్టంగా చెప్పమని కూడా నేను మీకు సూచించాలి. అయినప్పటికీ, నిజాయితీ గల బ్రిటన్లు కూడా ఎలా చూడలేరని నాకు ఖచ్చితంగా తెలుసు .బాపు ఇలా అన్నారు, “మేము దీన్ని మరింత స్పష్టంగా చెప్పడానికి ప్రయత్నిస్తే, ఈ నీచ వ్యాపారంలో ముస్లింల వాటాను వివరించాలి. అది హిందూ-ముస్లిం మధ్య ఉద్రిక్తతను పెంచుతుంది. మహ్మద్ అలీకి నా ప్రకటనలో కొన్ని వాక్యాలు వచ్చినప్పుడు ఇరవై ఒక్క రోజుల ఉపవాసానికి సంబంధించి ఇది చాలా వరకు ఉంటుంది.

బాపు ఇలా అన్నారు, “మేము దీన్ని మరింత స్పష్టంగా చెప్పడానికి ప్రయత్నిస్తే, ఈ నీచ వ్యాపారంలో ముస్లింల వాటా గురించి వివరించాలి. అది హిందూ-ముస్లిం మధ్య ఉద్రిక్తతను పెంచుతుంది. మహ్మద్ అలీకి నా ప్రకటనలో కొన్ని వాక్యాలు వచ్చినప్పుడు ఇరవై ఒక్క రోజుల ఉపవాసానికి సంబంధించి ఇది చాలా వరకు ఉంటుంది.నేను ఇలా అన్నాను, “ఇది నిజంగా హిందువులు చేసిన పాపం కంటే ఘోరమైన పాపమా అని అడుగుతారు, తద్వారా మీరు ఉపవాసం చేయవలసి వచ్చింది.”

“ఇది నిజంగా హిందువులు చేసిన పాపం కంటే ఘోరమైన పాపమా అని కొందరు అడుగుతారు, తద్వారా మీరు ఉపవాసం చేయవలసి వచ్చింది.”

హిందూ సమాజం చేసిన పాపానికి పశ్చాత్తాపపడేలా చేయడానికి మేము ప్రయత్నిస్తున్నామని బాపు అన్నారు. కానీ ప్రత్యేక ఓటర్లు పాపాన్ని శాశ్వతం చేయడానికి లేదా హిందువులు పశ్చాత్తాపపడకుండా చేయడానికి ఉద్దేశించబడ్డారు. అవి కుల హిందువులు మరియు హరిజనుల మధ్య మరియు హిందువులు మరియు ముస్లింల మధ్య అంతర్యుద్ధం తప్పదు.

వల్లభ్‌భాయ్, “మీ చర్య సరైనదేనని నాకు నమ్మకం లేదు, కానీ ఇప్పుడు మీరు సరైనది అని భావించే స్వేచ్ఛ మీకు ఉంది.”

బాపు ఉత్తరం సరిచేసి పడుకున్నాడు. కానీ అర్ధరాత్రి దాటాక నిద్రపట్టలేదు.

ఉదయం ప్రార్ధనలకి నాలుగైదు గంటలకి లేచాం.  మేము ఒకచోట చేరినప్పుడు, బాపు ఈ కార్యక్రమాన్ని ఇచ్చారు: “వల్లభాయ్ శ్లోకాలు (చరణాలు) చదువుతారు. అతనికి సంస్కృతంలో తక్కువ జ్ఞానం ఉంది మరియు అతని ఉచ్చారణ  బాగుండదు  కాబట్టి ఇది మెరుగుపరచడానికి ఏకైక మార్గం అని నేను అనుకున్నాను. అతను గణనీయమైన పురోగతి సాధించాడని మీరు కనుగొంటారు. నేను శ్లోకం పాడతాను, కానీ జ్ఞాపకశక్తి నుండి కాదు. కాబట్టి మనం ఆశ్రమ శ్లోకం నుండి ఒకదాని తర్వాత మరొకటి చదువుతాము. ఈరోజు మరాఠీ సెక్షన్‌తో ప్రారంభిద్దాం అనుకున్నాం. కానీ ఇప్పుడు మీరు ఇక్కడ ఉన్నందున, మీరు కీర్తనలు పాడటంలో మరియు “రామధున్”లో మమ్మల్ని నడిపిస్తారు. రంజాన్‌లో మమ్మల్ని నడిపించమని నేను బాపుని అభ్యర్థించాను. ఈ చర్చ రాత్రి జరిగింది. నా మొదటి స్తోత్రం ప్రభు మేరే మొదలైనవి, ‘ఓ దేవా, నా భారీ పాపాన్ని పట్టించుకోవద్దు.’ నేను ఇంకా ఏమి పాడగలను?

మార్చి 30, 1932

 ఈ ఉదయం మేము ఒక నిర్దిష్ట ముస్లిం నాయకుడి గురించి మాట్లాడటం జరిగింది. వల్లభ్‌భాయ్ మాట్లాడుతూ, “అతను కూడా సంక్షోభ సమయంలో సంకుచిత మత దృక్పథాన్ని తీసుకున్నాడు మరియు ముస్లింలకు ప్రత్యేక సహాయ నిధి మరియు దాని కోసం ప్రత్యేక విజ్ఞప్తిని కోరాడు.” బాపు మాట్లాడుతూ, “ అందులో  అతని తప్పు లేదు. మనం అతనికి అలాంటి వాతావరణాన్ని సృష్టిస్తే అతను ఏమి చేస్తాడు? మేము ముస్లింలకు ఎలాంటి సౌకర్యాలను అందిస్తున్నాము? వీరిని ఎక్కువగా అంటరానివారిగానే పరిగణిస్తారు. నేను దేవ్‌లాలీకి అమ్తుల్ సలామ్ పంపాలనుకుంటే, నేను అడగవచ్చా — ఆమెను నిలబెట్టమని? వాస్తవం ఏమిటంటే, మనం భాటియా శానిటోరియం లేదా దాని కోసం అమ్తుల్ లేదా మరేదైనా మినహాయించే ఇతర ప్రదేశానికి వెళ్లకూడదు. నిజానికి హిందువులు ఒక అడుగు ముందుకు వేయాలి. ఉన్నట్టుండి పైత్యం పెరుగుతోంది. హిందువులు మేల్కొని తాము వేసిన అడ్డుగోడలను ఛేదించుకుంటేనే ఇది తగ్గుముఖం పడుతుంది. బహుశా ఒక నిర్దిష్ట సమయంలో అడ్డంకులు అవసరం కావచ్చు, కానీ ఇప్పుడు వాటి వల్ల భూసంబంధమైన ఉపయోగం లేదు. వల్లభ్‌భాయ్, “కానీ ముస్లింల మర్యాదలు మరియు ఆచారాలు భిన్నంగా ఉంటాయి. మనం శాకాహారులుగా ఉన్నప్పుడు మాంసాహారం తీసుకుంటారు. మేము వారితో ఒకే స్థలంలో ఎలా జీవించాలి? దానికి బాపు, “లేదు సార్.  హిందువులు గుజరాత్‌లో తప్ప ఎక్కడా శాకాహారులు కాదు. దాదాపు ప్రతి హిందువు పంజాబ్, ఉత్తరప్రదేశ్ మరియు సింధ్‌లలో మాంసం తీసుకుంటాడు. . . . ప్రస్తుతం అందరూ వారి విచారణలో ఉన్నారు. చివరికి అంతా మంచే జరుగుతుందనే నమ్మకంతో వేచి చూద్దాం”

మనం అతనికి అలాంటి వాతావరణాన్ని సృష్టిస్తే అతను ఏమి చేస్తాడు? మేము ముస్లింలకు ఎలాంటి సౌకర్యాలను అందిస్తున్నాము? వీరిని ఎక్కువగా అంటరానివారిగానే పరిగణిస్తారు.

సివిల్ సర్జన్ బాపుని పరీక్షించి,  ఛాతీపై స్టెతస్కోప్ ఉంచి, “నాకు అలాంటి హృదయం ఉన్నందుకు గర్వపడతాను” అన్నాడు. కాబట్టి అతను ఇతర ఖైదీలకు బదిలీ చేసాడు. బాపు తన వేళ్ల నొప్పి గురించి చెప్పలేదు. అతను నా కాలును పరిశీలించాడు కానీ సూచించే చికిత్స లేదు. అసహ్యకరమైన పనిని ఎలాగైనా ముగించాలని అనిపించింది. మరే సివిల్ సర్జన్ బాపుతో మాట్లాడకూడదనుకుని ఇలా వెళ్లిపోయాడు. ఇది అద్భుతమైన స్వీయ-నిగ్రహాన్ని కలిగి ఉంటుంది.

సర్ జాన్ ఆండర్సన్ అందరి నుండి టెస్టిమోనియల్‌లతో వచ్చారు. అతని గురించి బాపు లస్కీ చేసిన వ్యాఖ్యలను నేను చూపించాను. బాపు అన్నాడు, “బహుశా అది నిజమే. అలా అయితే, అతను బెంగాలీ హృదయాలను కైవసం చేసుకుంటాడు, సుభాస్ బోస్ మరియు సేన్‌గుప్తాను గెలుచుకుంటాడు మరియు కాంగ్రెస్‌ను విస్మరిస్తాడు. బహుశా పంజాబ్‌కు కూడా అదే  దారిపట్టచ్చు . భారతదేశంలోని అన్ని ప్రాంతాలలో ఒకే సమయంలో శాంతి నెలకొంటుందని నేను అనుకోను. వారు ఒకదాని తర్వాత మరొక ప్రావిన్స్‌ను శాంతింపజేస్తారని నేను ఊహించాను.

బాపు నన్ను ఈరోజు నుండి  ఆరుబయట పడుకోమని బలవంతం చేసి, మేజర్‌ని నాకు మంచం అడిగాడు.

మేజర్, “ముప్పై లేదా నలభై మంది మహిళా ఖైదీలందరూ మీకు వ్రాయాలనుకుంటున్నారు. దానికి నేనేం చేయాలి? వారు తమ సంతకాలను మీకు పంపితే అది చేయలేదా? ” బాపు బదులిచ్చారు, “మీకు కావాలంటే, ఒక్కొక్కటి రెండు పంక్తులు మాత్రమే వ్రాసి సంతృప్తి చెందమని నేను వారిని అడుగుతాను. ఈ తృప్తిని ఎందుకు దూరం చేస్తారు? వారంతా చాలా సున్నితంగా ఉంటారు.”

సశేషం

మీ –గబ్బిట దుర్గాప్రసాద్ -11-1-24-ఉయ్యూరు