వీక్షకులు
- 1,009,366 hits
-
-
ఉసుల గూడు (బ్లాగ్) గువ్వలు (పోస్ట్)
- గీర్వాణ కవుల కవితా గీర్వాణ0.2 వ భాగం.2.6.23.
- గ్రంథాలయోద్యమ పితామహ శ్రీ అయ్యంకి వెంకట రమణ య్య గారు.1 వ భాగం.1.6.23.
- మురారి అన ర్ఘ రాఘవం.4v వ భాగం.1.6.23.
- గీర్వాణ కవుల కవితా గీర్వాణ0 .1 వ భాగం.1.6.23.
- డా.ఉప్పలధడియం మొలిపించిన హైకూ’’ విత్తనం’’
- గ్రంథాలయోద్యమ పితామహ శ్రీ అయ్యంకి వెంకట రమణ య్య గారు.1 వ భాగం.1.6.23.
- మురారి అన ర్ఘ రాఘవం.4v వ భాగం.1.6.23.
- శ్రీ రంగ శతకం
- బ్రహ్మర్షి రఘుపతి వెంకటరత్నం నాయుడు గారు.11 వ చివరి భాగం.31.5.23.
- మురారి ఆనర్ఘ రఘవం. 3 వ భాగం.31. 5.23.
Archives
ఉసూల గూటి అరలు
- అనువాదాలు (24)
- అమెరికా లో (206)
- ఆ''పాత''మధురాలు (9)
- ఆరోగ్యం (4)
- ఊసుల్లో ఉయ్యూరు (77)
- కవితలు (147)
- కవి కోకిల స్వరాలు (11)
- దేవాలయం (38)
- నా డైరీ (8)
- నా దారి తీరు (135)
- నేను చూసినవ ప్రదేశాలు (107)
- పద్య రత్నములు (2)
- పుస్తకాలు (2,978)
- సమీక్ష (1,333)
- ప్రవచనం (11)
- ఫేస్బుక్ (502)
- మహానుభావులు (346)
- ముళ్ళపూడి & బాపు (61)
- రచనలు (1,077)
- రాజకీయం (65)
- రేడియో లో (55)
- వార్తా పత్రికలో (2,159)
- సభలు సమావేశాలు (334)
- సమయం – సందర్భం (844)
- సమీక్ష (25)
- సరసభారతి (10)
- సరసభారతి ఉయ్యూరు (516)
- సినిమా (375)
- సేకరణలు (315)
- సైన్స్ (46)
- English (6)
ఊసుల గూడు
Tag Archives: వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి మల్లినాథ సూరి మనీష -54 (చివరి భాగం )
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి మల్లినాథ సూరి మనీష -54 (చివరి భాగం ) మల్లినాథుని దండాన్వయ విధానం ఉదాహరణలు అనేకమైనప్పుడు ,మల్లినాథుడు మరొక విచిత్ర విశేష విధానశైలి అవలంభిస్తాడు .ఈ రకమైన అర్ధాన్వ యానికి ‘’దండాన్వయం ‘’అంటారు .దీనిపై ప్రత్యేక కృషి సల్పి ప్రొఫెసర్ ఎన్ .పి .ఉన్నిత్రి రాసిన మ హత్తర వ్యాసం నుండి కొన్ని … Continue reading
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి మల్లినాథ సూరి మనీష -53
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి మల్లినాథ సూరి మనీష -53 మల్లినాథుడు ప్రయోగించిన న్యాయ సూత్రాలు -2(చివరి భాగం ) కొన్ని సందర్భాలలో మల్లి నాధుని వ్యాఖ్యలలో చివర్ల పురాణ విషయ వివరణలు ఉంటాయి .కవులు తమ కావ్యాలలో రామాయణ ,మహా భారతాలనుండి ,కొన్ని పురాణాలనుండి కొన్ని సందర్భాలను ఉదాహరిస్తారు .ఆ సంఘటనలను తమకావ్య సంఘటనలతో పోల్చి చెప్పటం … Continue reading
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి మల్లినాథ సూరి మనీష -52 మల్లినాథుడు ప్రయోగించిన న్యాయ సూత్రాలు
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి మల్లినాథ సూరి మనీష -52 మల్లినాథుడు ప్రయోగించిన న్యాయ సూత్రాలు సంస్కృతం లో న్యాయ సూత్రాలకు గొప్ప ప్రాభవం విలువ ఉన్నాయి .సామాన్య సంఘటనలలో ని అనుభవాలు వాటిలో కనిపిస్తాయి ముఖ్య సిద్ధాంతాలు సంఘటనలను తెలియజేయటం వలన వాటి ప్రభావం చాలా ప్రయోజన కరం గా ఉంటుంది .తన వ్యాఖ్యానాలతో మల్లినాథుడు అలాంటి … Continue reading
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి మల్లినాథ సూరి మనీష -51 మల్లినాథుని వ్యాఖ్యాన విధానం -3
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి మల్లినాథ సూరి మనీష -51 మల్లినాథుని వ్యాఖ్యాన విధానం -3 మల్లినాథునికున్న సంస్కృత భాషా,సాహిత్య పాండిత్యం అద్వితీయం,అనన్య సామాన్యం ,అనితర సాధ్యం .తన వ్యాఖ్యానాలను అనేక ఉల్లేఖనాల (కొటేషన్స్ )తో సుసంపన్నం చేశాడు .ఆయన వ్యాఖ్యానాలు అనేక సంస్కృత పుష్ప నవ సుగంధాలను స్రవిస్తాయి .దండి ,క్షీరస్వామి ,దక్ష ,జయమంగళాకార ,ధన్వంతరి ,నిరుక్తకార … Continue reading
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి మల్లినాథ సూరి మనీష -49
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి మల్లినాథ సూరి మనీష -49 మల్లినాథుని వ్యాఖ్యాన విధానం -1 మల్లినాథ సూరిని మహా వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి అని ,అద్భుత టీకాకారుడని భావిస్తారు .సంస్కృత సృజన గ్రంధాల వివరణను టీకా అంటారు .ఇది ‘’టిక్ ‘’ధాతు జన్యం .-’’టీకా వా ఆత్మ సోట్ టీకతే ఆటీ కిష్ట -టీకా స్త్రీ -టీక్యతే గ్రంధార్ధనాయ … Continue reading
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి మల్లినాథ సూరి మనీష -48
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి మల్లినాథ సూరి మనీష -48 మల్లినాథుని గ్రంథ విమర్శనా సరళి-2 (చివరిభాగం ) మల్లినాథుని ”నాశా విరో క ”పాఠం చాలా సవ్యమైనదే అనిపిస్తుంది .మరోపాఠం లో ”నాశా వీరేకా ”ఉంది దీన్ని అశ్లీలార్ధమ్ వచ్చే పద మని సూరి తిరస్కరించాడు .కొన్ని చోట్ల తానూ తిరస్కరించిన సందర్భాలలో వ్యాఖ్యాతల పేర్లు చెప్పాడు … Continue reading
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి మల్లినాథ సూరి మనీష -47
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి మల్లినాథ సూరి మనీష -47 మల్లినాథుని గ్రంథ విమర్శనా సరళి ప్రాచీన సంస్కృత గ్రంధాలు దేశం లో విభిన్న ప్రాంతాలలో ఉన్నవారు రచించారు … అందుకని వాటిలో అనేక రకాలపాఠాలు ఉన్నట్లు కనిపిస్తుంది . వ్రాయసగాని అశక్తత ,లేక అక్షరాలను అర్ధం చేసుకో లేకపోవటం కారణాలుకావచ్చు ..మరోసారి అనుకున్న భావం ఆపదం తెలియ … Continue reading
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి మల్లినాథ సూరి మనీష -46
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి మల్లినాథ సూరి మనీష -46 రఘు వీర చరితం -5(చివరిభాగం ) కావ్యం లో ఉపమాలంకారాలు ఎక్కువగా వాడాడు మల్లినాథుడు ..రామునిపై రాక్షసులు వేసేబాణాలు హిమాలయాలను మబ్బులు ఢీకొని వర్షం కురిసినట్లు న్నాయి -”పయోద బృందాన్ని సగర్జితాని ధారాదిపాతేరివ శైలరాజం ”ఇందులో బాణాలు ఉపమేయం ,వర్ధధార ఉపమానం .సమానధర్మం అభిపాతం .8వ సర్గ … Continue reading
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి మల్లినాథ సూరి మనీష -45
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి మల్లినాథ సూరి మనీష -45 రఘు వీర చరితం -4 పదవ అధ్యాయం లో శరదృతు వర్ణన చేశాడు మల్లినాథుడు . సుగ్రీవుని తాత్సారం పై మొదట్లో రాముడు సందేహించినా ఆతర్వాత రావణ సంహారానికి సుగ్రీవుడు అనంత వానర సైన్యాన్ని సిద్ధం చేశాడని తెలిసి సంతోషించాడు .విజయం హనుమవల్లనే … Continue reading
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి మల్లినాథ సూరి మనీష -44 రఘువీర చరితం -3 ఎనిమిదవ అధ్యాయం లో రాముడు పంపానదిని చూసి పరవశించాడు ..అక్కడి ప్రకృతి అందాలకు పులకించాడు . మళ్ళీ సీతా దేవి గుర్తుకు వచ్చి విలపించాడు ..ఎవరో కొత్త వ్యక్తి వస్తున్నట్లు గమనించాడు వానరరాజు సుగ్రీవుడు హనుమంతుని పంపి విషయం ఏమిటో తెలుసుకోమన్నాడు .హనుమ తాపసి … Continue reading
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి మల్లినాథ సూరి -43
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి మల్లినాథ సూరి -43 మల్లినాథుని రఘువీర చరితం 5 వసర్గలో శ్రీరాముని వీర విక్రమపరాక్రమ0 తో రాక్షస సంహార గాథ వర్ణన చేశాడు మల్లినాథుడు . రాక్షసులు మెరుపులమధ్య నల్లమబ్బుల్లాగా కనిపించారు .ఖర రాక్షస సమూహంతో రాముని భీకర పోరాటం గొప్పగా వర్ణించాడు .రాముని బాణాలకు రాక్షసులు రక్తం కారకుండా చచ్చారని సూరి … Continue reading
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి మల్లినాథ సూరి మనీష -42
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి మల్లినాథ సూరి మనీష -42 మల్లినాథుని స్వీయ రచనలు -1 మహా వ్యాఖ్యాన కర్త ఒక్కోసారి మహాకవిగా మారిపోతుండటం అరుదైన విషయమని పిస్తుంది . -వైశ్య వంశ సుధాకరం 2-రఘువీర చరిత0 3-ఉదార కావ్యం 4-భక్తి రహస్యం 5-నక్షత్ర పాతా ధ్యాయం అనే అయిదు మల్లినాథ సూరి రచనలు లోకం లో ప్రసిద్ధి చెందాయి … Continue reading
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి మల్లినాథ సూరి మనీష -41
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి మల్లినాథ సూరి మనీష -41 వరద రాజా ;;తార్కిక రక్షా ”కు మల్లినాథుని ”నిష్క0ట ”వ్యాఖ్య -2 మల్లినాథుడు మరొక అభ్యంతరాన్ని లేవదీశాడు .దైవం అనంతత్వం యొక్క ప్రజ్ఞానం కాదు .-”తదుత్తాచ ప్రమాతృతా ”(తార్కిక రక్షా వృత్తి )అని చెప్పి ప్రజ్ఞానం యొక్క నిర్వచనం చెప్పాడు . ప్రజ్ఞాని లక్షణం ప్రజ్ఞానం … Continue reading
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి మల్లినాథ సూరి మనీష -40
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి మల్లినాథ సూరి మనీష -40 తార్కిక రక్ష పై మల్లినాథుని ”నిష్క0టక ”వ్యాఖ్య -2 సాధన పై మల్లినాథుని వివరణ చాలా సమ్మతంగా ఉంది -”కిమ్ చ ఈశ్వర ప్రమయానిత్య సర్వార్ధ గోచరయా-ప్రమా వ్యాప్తేహ్ తన్నిరాశోనార్ధ వత్వం ద్రష్టవ్యం ”దేవుడు అనే బయటి వాడి జ్ఞానం ,ప్రతిదీ ఆయన విషయమే .ప్రమేయాలన్నీ … Continue reading
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి మల్లనాధ సూరి మనీష -39
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి మల్లనాధ సూరి మనీష -39 వరద రాజ విరచత తార్కిక రక్ష కు మల్లినాథుని ”నిష్కంటక ”వ్యాఖ్య -1 కవి, మహా వ్యాఖ్యాత అయిన మల్లినాథ సూరి న్యాయ శాస్త్రం లోనూ అమోఘ పాండిత్యం ఉన్నవాడని తెలిస్తే మహదాశ్చర్యమేస్తుంది అన్నాడు లాల్యే పండితుడు .వ్యాకరణం మల్లినాథుని నాలుకపై నాట్యమే చేస్తుందని మనకు … Continue reading
మల్లినాథ సూరి మనీష -38
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి మల్లినాథ సూరి మనీష -38 పాకం పై వ్యాఖ్యానం -2(చివరిభాగం ) వాక్యం లోని పదాలు ఒక దానితో ఒకటి సాఫల్య ,ఆనుకూల్య దగ్గర సంబధం కలిగి ఉంటె ఒక కొత్త భావం ఆవిష్కరింపబడుతుంది అదే తాత్పర్యం .అదొక ప్రత్యేక ప్రయోజనం .సముచ్ఛయమైన ”దద్నా జుహోతి ”లో పెరుగులు అనే అర్ధం మరొక చోటు నుండి … Continue reading
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి మల్లినాథ సూరి మనీష -36
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి మల్లినాథ సూరి మనీష -36 ఏకావాలి పైవ్యాఖ్యానం లో మల్లినాథుని ప్రత్యేకతలు ఇప్పటిదాకా మనం అలంకారాలపై మల్లినాథుని వ్యాఖ్యలను పరిశీలించాక ఆయనలోని సునిశిత , సూక్ష్మ పరిశీలానా దృష్టికి ఆశ్చర్య చకితులమవుతాం ..ఇప్పుడు ఏకావళిపై సూరి రాసిన తరళ వ్యాఖ్యానం లోని కొన్ని ముఖ్యాంశాలను తెలుసుకొందాం . ఆయన పాండిత్యగరిమ ,పారదర్శకత వ్యాఖ్యానం లో ప్రస్ఫు … Continue reading
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి మల్లినాథ సూరి మనీష -35
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి మల్లినాథ సూరి మనీష -35 ఏకావలి లో అలంకార చర్చ(చివరిభాగం ) పర్క్యాయోక్తి అలంకారం-పర్యాయోక్తి అలంకార నిర్వచనం లో విద్యాధరుడు పూర్తిగా అలంకార సర్వస్వాన్నే అనుసరించాడు -”గమ్యత్సా పి భంగ గ్య0త రేణాభి దానం పర్యోక్తం ” ఈ అలంకారం తెలియాల్సిన దాన్ని ఏదో ఒక విధానం లో తెలియ … Continue reading
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి మల్లినాథ సూరి మనీష -34
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి మల్లినాథ సూరి మనీష -34 ఏకావాలి లో అలంకార చర్చ సమాసోక్తి అలంకారం -ఒకే పదం రెండు విషయాలను తెలియ జేయటమే సమాసోక్తి అలంకారం .ఇందులో సంబద్ధమైనది తెలియ జేయబడి అసంబద్ధమైనది సూచింపబడుతుంది .ఇతరమైనదేదోదాని గుణం ఆపాదింపబడుతుంది -”విశేషణ సామ్య మాత్ర గమ్యత్వేన రూప సమారోపా యోగాదం ప్రస్తుతస్య విషయం వాంఛే దకత్వ … Continue reading
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి మల్లినాథ సూరి మనీష -33
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి మల్లినాథ సూరి మనీష -33 — ఏకావాలి లో అలంకార చర్చ అతిశయోక్తి అలంకారం -అతిశయోక్తి అలంకారం ఉత్ప్రేక్షను పోలి ఉంటుంది కనుక మల్లినాథుడు దీని గురించి చర్చించే ముందు ఆసక్యికలిగించే చిరు ఉపోద్ఘాతం రాశాడు.-”తదేవ మధ్యవసాయ ప్రధానోత్ప్రేక్షామ్ లక్షయిత్వా -సంప్రత్య ధ్యవసితం ప్రాధాన్యేనాతిశయోక్తి0 విభాగ పూర్వ కమాహ ” ఆద్యావసతి అంటే … Continue reading
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి, మల్లినాథ సూరి మనీష -32
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి, మల్లినాథ సూరి మనీష -32 ఏకావాలి లో అలంకార చర్చ ఆపహ్నుతి అలంకారం -దీనిలో రూపకాలంకారం లో ఉన్నట్లే ఆరోపం ఉంటుంది .అయితే ఇది అపహ్నవం చేత సమర్ధింపబడుతుంది .కనుక వర్ణించబడే విషయం అలా ఉన్నట్లు కనబడదు అది ఒక ప్రత్యేకతతో మారిపోతుంది విద్యాధరుడు ఆపహ్నుతి లో మూడు రకాలు ఉన్నాయని చెప్పాడు -”ఆపహ్ను … Continue reading
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి మల్లినాథ సూరి మనీష -31
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి మల్లినాథ సూరి మనీష -31 ఏకావలి లో అలంకార చర్చ ఏకావాలి లో మరో ముఖ్య విషయం అలంకార నిర్వహణ .ఈ విషయం లో విద్యా దరుడు ,మల్లినాథుడు అత్యున్నత స్థాయి ప్రదర్శన చేశారు . పూర్వ ఆలంకారికుల విధానాన్ని అనుసరించి ,తమ వ్యాఖ్యానాలను జోడించారు .మల్లినాథుడు అలంకారాలతో ఉండే పోలికలను ఒక … Continue reading
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -29
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -29 ‘’ఏకావలి’’ కి రాసిన ‘’తరల ‘’వ్యాఖ్యానం లో మల్లినాధుడు చర్చి౦చిన రసాల౦కార విషయాలు -3 ఏకావలి లో రసవిధానం -2 మల్లినాధుడు అప్పుడప్పుడు చేసే వ్యాఖ్యలు స్వయం వివరణలుగా ఉంటాయి .’’’’వ్యక్తి ‘’పై అభిప్రాయాన్ని రాయటం ఆరంభిస్తూ’’అని మొదలు పెడతాడు .ఇక్కడ వ్యక్తిఅంటే అభినవ గుప్తుని … Continue reading
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -28
— వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -28 ‘’ఏకావలి’’ కి రాసిన ‘’తరల ‘’వ్యాఖ్యానం లో మల్లినాధుడు చర్చి౦చిన రసాల౦కార విషయాలు -2 ఏకావలి లో రసవిధానం రసం పై విస్తృత వర్ణన అసలు అర్ధం తెలుసుకోవటానికి నిర్వచన పరిధి దాటి పోయింది .రస వివరణ అతి విస్తృతం గా ఉంది .ఇప్పుడు రుచి … Continue reading
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -27
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -27 ‘’ఏకావలి’’ కి రాసిన ‘’తరల ‘’వ్యాఖ్యానం లో మల్లినాధుడు చర్చి౦చిన రసాలా౦కార విషయాలు అలంకారం –రసం కవిత్వం లో ధ్వని ముఖ్య భూమికను పోషిస్తుంది అని సంస్కృత ఆలంకారికుల భావన .ఇదే సాంకేతికంగా రసం అనబడుతుంది .దాదాపు ఆలంకారి కులందరూ మొట్టమొదటి ఆలంకారికుడు భరతుడు దగ్గర్నుంచి … Continue reading
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -26
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -26 మల్లినాధుని అలంకార శాస్త్ర పాండిత్య గరిమ-5 (చివరిభాగం ) ‘’తదుక్తం’’ అని మల్లినాధుడు చెప్పిన అలంకార సూత్రాలను డా.పి .ప్రభునాద ద్వివేది తన పి హెచ్ డి ధీసిస్ లో కాళిదాస కావ్యాలపై మాత్రమె ఉటంకించిన విషయాలను ఈ విధంగా వివరించాడు . అలంకారం పేరు … Continue reading
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -25 మల్లినాధుని అలంకార శాస్త్ర పాండిత్య గరిమ-4
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -25 మల్లినాధుని అలంకార శాస్త్ర పాండిత్య గరిమ-4 కిరాతార్జునీయం లో నిదర్శనాలంకారానికి గొప్ప ఉదాహరణ ఉన్నది .అర్జునుడు ధనుర్బాణాలను వదిలేసి సన్యాసం తీసుకొంటాను అన్నప్పుడు ఇంద్రుడు చెప్పిన హితం –‘’యాః కరోతి విద్యోదర్క నిః శ్శ్రేయ స్కరీఃక్రియాః –గ్లాని దోషచ్చిదః స్వచ్చాః స మూఢః పంగకచ్చాపః ‘’–అని … Continue reading
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -23 మల్లినాధుని అలంకార శాస్త్ర పాండిత్య గరిమ-2
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -23 మల్లినాధుని అలంకార శాస్త్ర పాండిత్య గరిమ-2 అలంకారాలను కలిపే విషయం లో మల్లినాధుడు స్పష్టమైన వివరణలిచ్చాడు .శిశుపాలవధ -1- 89 శ్లోకం లోకంసుని ఇతర రాజులను లేడి తో పోల్చిన సందర్భం లో ఉన్న అలంకారం ,’’శ్లిష్ట పరంపరిత రూపకం ,ఉపమాలంకారం తో కలిసిన మిశ్రమాలంకారం … Continue reading
1 of 18,439 Print all In new window — వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -22 మల్లినాధుని అలంకార శాస్త్ర పాండిత్య గరిమ
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -22 మల్లినాధుని అలంకార శాస్త్ర పాండిత్య గరిమ అలంకార శాస్త్రం లో మహా పాండిత్య గరిమ ఉన్న మల్లినాధుడు ,తాను వ్యాఖ్యానించిన పంచ మహాకావ్యాలలోని ప్రతి శ్లోకం లో ఉన్న అలంకార వైభవాన్ని వివరించాడు .తాను చెప్పిన అలంకారాన్ని సమర్ధించే అలంకార శాస్త్ర సూత్రాలను చెప్పి ,ప్రత్యామ్నాయాలను … Continue reading
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -21
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -21 మల్లినాధుని ధనుర్వేద పాండిత్యం వ్యాఖ్యానాలలో అక్కడక్కడ మల్లినాధుడు ధనుర్విద్య పై తనకున్న పాండిత్యాన్ని తెలియ జేశాడు .కామ భంగిమను వివరిస్తూ దాన్ని గుర్తింఛి దానికి ఒక సాంకేతిక నామాన్ని పెట్టాడు .విలు కాడు బాణం సంధించేటప్పుడుసాధారణంగా అయిదు రకాల భంగిమలను ప్రదర్శిస్తాడని సూరి చెప్పాడు .కుమార … Continue reading
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -20- సంగీత నాట్య శాస్త్రాలపై మల్లినాధుని ప్రజ్న
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -20- సంగీత నాట్య శాస్త్రాలపై మల్లినాధుని ప్రజ్న సంగీత శాస్త్రం పై మల్లినాదునికి లోతైన అవగాహన ఉన్నట్లు కనిపిస్తుంది .కుమార సంభవం లోని -1-4 శ్లోక వ్యాఖ్యానం లో ‘’తానం ‘’ను చక్కగా నిర్వచించాడు .తానం అనేది ముఖ్య స్వరం(మాస్టర్ టోన్) అని అందులోనుంచే విభిన్న స్వరాలు … Continue reading
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -19 ఇతిహాస పురాణాలపై మల్లినాధుని పట్టు
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -19 ఇతిహాస పురాణాలపై మల్లినాధుని పట్టు మల్లినాధ సూరి మహాకావ్యాలు ఇతిహాసాలు అయిన రామాయణ ,మహా భారతాల ,పురాణాల ప్రకరణాలను విస్తృతంగా తన వ్యాఖ్యానాలలో ఉదహరించాడు .గతకాలపు సంఘటనలను కవులు ప్రస్తావిస్తే ,వాటిని సమర్ధించటానికి ఇతిహాస పురాణాల విషయాలతో నిగ్గు తేల్చాడు .విశ్వామిత్ర మహర్షి బల అతిబల … Continue reading
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -18 మల్లినాధుని అలంకార శాస్త్ర పాండిత్యం
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -18 మల్లినాధుని అలంకార శాస్త్ర పాండిత్యం విద్యాధరుడు రాసిన ఏకావలి అనే అలంకార శాస్త్రానికి మల్లినాద సూరి’’ తరల ‘’వ్యాఖ్యానం రాశాడని ,అందులో ఎన్నో అలంకార శాస్త్ర విషయాలున్నాయని ముందే తెలుసుకొన్నాం .’’అలంకార సర్వస్వం ‘’లో మల్లినాధుడు ఉదాహరించిన విషయాలను ఇప్పుడు చూద్దాం .శిశుపాల వధ లోని … Continue reading
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -16 మల్లినాధుని రాజకీయ శాస్త్ర పరిజ్ఞానం
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -16 మల్లినాధుని రాజకీయ శాస్త్ర పరిజ్ఞానం అనేక రాజకీయ శాస్త్ర పండితుల ప్రకరణాల నెన్నిటినో మల్లినాద సూరి ఉదహరించాడు .రాజ్య వ్యవస్థపై కామందకుడు రాసిన వాటిని బాగా పరిశీలించి అవసరమైన చోట రాశాడు. కామందకుని ‘’నీతి సారం ‘’లో రాజు ,రాజ్యం ,రాజ్య పాలన మొదలైన విషయాలపై … Continue reading
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -15
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -15 మల్లినాధుని అద్వైత వేదాంత పాండిత్య గరిమ మల్లినాధుడు అద్వైత వేదాంతాన్ని క్షుణ్ణంగా మదించిన వాడు .అందులో ఆయన పాండిత్య గరిమా ప్రదర్శనానికి సంబంధించిన కొన్నిటిని తెలుసుకొందాం .కుమార సంభవం లోని విష్ణు స్తోత్రాలలో ఎన్నో వేదాంత విషయాలున్నాయి .వాటిని అద్వైత వేదాంతానికి అనుసంధానం చేస్తూ మల్లినాధుడు … Continue reading
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -14 దర్శన శాస్త్రాలలో మల్లినాధుని మహా పాండిత్యం -2
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -14 దర్శన శాస్త్రాలలో మల్లినాధుని మహా పాండిత్యం -2 మల్లినాధుడు కొన్ని అనుబంధ శాస్త్రాలైన మీమాంస ,వేదాంత శాస్త్రాలను క్షుణ్ణంగా మధించాడని ,ఆయనకు మీమాంస శాస్త్రం లో ఉన్న పాండిత్యం అమోఘమైనదని దానికి తార్కాణం ఏకావలికి రాసిన ‘’తరళ’’వ్యాఖ్యానమే తెలియ జేస్తుందని ,అందులో కనీసం 25 సార్లు … Continue reading
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -13 దర్శన శాస్త్రాలలో మల్లినాధుని మహా పాండిత్యం
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -13 దర్శన శాస్త్రాలలో మల్లినాధుని మహా పాండిత్యం ఇప్పుడు మల్లినాధుని దర్శన శాస్త్ర లేక తత్వ శాస్త్ర వ్యవస్థపై ఉన్న పాండిత్య వైభవాన్ని దర్శిద్దాం .మల్లినాదుని కాలానికి ఊహా లేక నిరాధార (స్పెక్యులేటివ్ )వ్యవస్థ క్రమంగా ఎదగటం చూశాడు .అన్ని వర్గాల ,మార్గాల వారికి వేదమే అంతిమ … Continue reading
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -12 నిఘంటువులపై సాధికారత
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -12 నిఘంటువులపై సాధికారత మల్లినాధుడు అనేక నిఘంటువులు కోశాలనుంచి వాక్యాలను ఉదాహరించి తన వ్యాఖ్యానాలను సమర్ధించుకొన్నాడు .ఒక పదానికి తాను ఒక అర్ధాన్ని చెప్పాడు అంటే అది ఏ కోశాన్ని ఆధారం గా చేసుకొనిసమర్ధించి చెప్పాడో వివరంగా తెలియ జేశాడు .వ్యాఖ్యాతగా తాను సాధికారంగా ఆ పదానికి … Continue reading
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -11 మల్లినాధుని శ్రుతి వైదుష్యం
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -11 మల్లినాధుని శ్రుతి వైదుష్యం శ్రుతి అనగానే వేద సాహిత్యం అంతటికీ వర్తిస్తుంది .ఇందులో మల్లినాద సూరి పాండిత్య వైదుష్యాలను తెలియ జెప్పే కొన్ని విషయాలను తెలుసుకొందాం .రఘువంశ ప్రధమసర్గలోని 31 వ శ్లోకాన్ని వ్యాఖ్యానిస్తూ ‘’దక్షిణా ‘’పదానికి వివరణ నిస్తూ బ్రాహ్మణం లోని ఒక విషయాన్ని … Continue reading
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -10 మల్లినాధుడు వ్యాఖ్యాన ప్రారంభం ఎలా చేశాడు ? -3
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -10 మల్లినాధుడు వ్యాఖ్యాన ప్రారంభం ఎలా చేశాడు ?-3 శిశుపాల వధ పై మల్లినాధుని ‘’కూలంకష ‘’వ్యాఖ్యానాన్ని కూలంకషంగా తెల్సుకొందాం .మల్లినాధుడు నిష్పాక్ష పాత౦ గా గుణ దోషాలను విమర్శిస్తాడు .సాధుత్వ అసాదుత్వాలను ప్రమాణ పూర్వకం గా సిద్దాన్తీకరిస్తాడు .తప్పు ఉంటె చెప్పటానికి వెనుకాడడు .సాధ్యమైనంతవరకు కవి … Continue reading
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -9
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -9 మల్లినాధుడు వ్యాఖ్యాన ప్రారంభం ఎలా చేశాడు ?-2 మాఘకవి శిశుపాల వధ కావ్య వ్యాఖ్య ప్రారంభిస్తూ మల్లినాధుడు ఇందీవర శ్యాముడు ,ఇందిరానంద కారుడు వందారు జన మందారుడైన యదునందనునికి నమస్కరించి ,వప్ర క్రీడా విలాసాలలో దంతాగ్రాలతో ధరణిని గ్రుచ్చి ఎత్తి ఆదివరాహం లాగా కనిపిస్తూ ఉల్లాఘ … Continue reading
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -8
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -8 వ్యాఖ్యానాలు మల్లినాధుడు రాయలేదా ? మల్లినాధుని కుమారుడు కపర్ది పండితుని ఆపస్తంభ గృహ్య సూత్రాలకు ‘’తాత్పర్య దర్శనం ‘’రాసిన సుదర్శనా చార్యుడు –‘’యత్కృతం వేద వద్భాష్య మాద్రి యంతే విపశ్చితః –స కపర్దీ చిరంజీయా ద్వేద వేదంగతత్వవిత్ ‘’అని ప్రశంసించాడు .మల్లినాధుని తమ్ముడు పెద్ది భట్టు … Continue reading
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -7
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -7 మల్లినాద మహా వైదుష్యం అనితర సాధ్యమైన మేధస్సు ,పాండిత్య గరిమ శాస్త్ర పరిజ్ఞానం ,కావ్య ప్రతిభ విమర్శనా చాతుర్యం ,విశ్లేషణ సామర్ధ్యం,లోకజ్ఞానం మల్లినాద సూరి ప్రత్యేకతలై ,ఇతార వ్యాఖ్యాతలు ఆయనకు ఆమడ దూరం లో ఉండిపోయారు .ఆయన పాండిత్య పారావారానికి అవధి లేదు .అన్ని నిఘంటువులు … Continue reading
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -6
వ్యాఖ్యాన చక్రవర్తి కోలాచలం మల్లినాద సూరి మనీష -6 మల్లినాధుని సృజన రచనలు మహాకావ్య వ్యాఖ్యానం తో పాటు మల్లినాద సూరి స్వీయ రచనలూ చేసి తన కవితా సామర్ధ్యాన్ని తెలియ జేశాడు ,ఆయన సృజలలో 1-రఘువీర చరితం అనే 17 కాండల కావ్యం .శ్రీ రాముని అరణ్య వాసంనుండి పట్టాభిషేకం వరకు .1531 శ్లోకాలున్నాయి … Continue reading